Рабцэвіч Валянціна Веніямінаўна

Нарадзілася 16 лютага 1937 года ў сяле Узюнава Нова-Буянскага раёна Куйбышаўскай (зараз Самарскай) вобласці (Расія). У 1959 годзе закончыла гістарычны факультэт Уральскага універсітэта, а ў 1966 – Маскоўскі дзяржаўны гісторыка-архіўны інстытут (зараз Расійскі дзяржаўны гуманітарны універсітэт) па спецыяльнасці «Гісторыка-архівазнаўства».

Працоўную дзейнасць пачала ў 1959 годзе ў якасці навуковага супрацоўніка абласнога краязнаўчага музея (г.Чалябінск). Працавала старшым навуковым супрацоўнікам (1962-1964) абласнога дзяржаўнага архіва (г.Джамбул Казахскай ССР), старшым навуковым супрацоўнікам і дырэктарам абласнога дзяржаўнага архіва (1964-1970), настаўніцай завочнай школы (1970-1971, г.Табольск Цюменскай вобласці). З 1971 года старшы выкладчык Табольскага педагагічнага інстытута, з 1973 – старшы выкладчык, дацэнт Навасібірскага педагагічнага інстытута. У 1973 годзе абараніла кандыдацкую дысертацыю. Вучонае званне дацэнта па кафедры гісторыі СССР прысвоена ў 1978 годзе. З 1988 года Валянціна Веніямінаўна дацэнт, загадчыка кафедрай, дэкан Чалябінскага універсітэта. Доктарскую дысертацыю абараніла ў 1991 годзе. Вучонае званне прафесара прысвоена ў 1992 годзе.

З 1999 года прафесар В.В.Рабцэвіч працуе ў Гродзенскім дзяржаўным універсітэце імя Янкі Купалы: прафесар кафедры міжнародных эканамічных адносін (1999-2000), кафедры эканомікі і кіравання на прадпрыемстве (2001-2007). У 2007-2008 гадах выконвала абавязкі загадчыка кафедры эканомікі і кіравання на прадпрыемстве, з 2008 года – загадчык кафедры менэджмэнта.

Читать далее…

Разенфельд

Усер Давыдавыч

Нарадзіўся 24 мая 1934 года ў Адэсе (Україна) у сям’і рабочага. Сярэднюю адукацыю атрымаў у завочнай міжабласной школе, якую закончыў у 1951 годзе. Сістэматычную гістарычную і філалагічную адукацыю набываў у Адэскім педагагічным інстытуце імя К.Д.Ушынскага. Пасля заканчэння інстытута працаваў настаўнікам рускай мовы і літаратуры, а з 1957 года па 1963 год у выдавецтве Адэскага тэхналагічнага інстытута. У 1965 годзе закончыў аспірантуру філасофскага факультэта Ленінградскага універсітэта імя А.А.Жданава (сёння Санкт-Пецярбургскі універсітэт). Датэрмінова абараніў кандыдацкую дысертацыю «Философская мысль в Петербургском университете (20-50-е года ХIХ столетия)». Па размеркаванню быў накіраваны на выкладчыцкую працу ў Гродзенскі педагагічны інстытут імя Янкі Купалы. Са снежня 1965 года працуе старшым выкладчыкам кафедры філасофіі і палітэканоміі. У 1968 годзе прысвоена вучонае званне дацэнта.

Вучоба ў аспірантуры Ленінградскага універсітэта істотна паўплывала на інтэлектуальныя каштоўнасці і, нават, на характар прафесара У.Д.Разенфельда. Быў гэты чалавек глыбокай філасофскай і агульнай культуры, умеў слухаць субяседніка. Да тых людзей, якія грунтоўна адносіліся да актуальных філасофскіх праблем ставіўся прыязна, гатовы быў безаглядна іх падтрымаць. Да тых, хто павярхоўна адносіўся да складаных праблем, ставіўся жорстка, нават з ярасцю. Зразумела, што гэтыя рысы характару не ўсім падабаліся. Аднак у калектыве універсітэта з прафесарам У.Д.Разенфельдам лічыліся, паважалі яго за глыбокія веды і гуманныя чалавечыя якасці.

У 60-х – пачатку 70-х гадоў чытаў курсы «Марксісцка-ленінскай філасофіі» і «Гісторыі філасофіі». Навуковыя інтарэсы прафесара У.Д.Разенфельда ў гэты перыяд звязаны з праблемамі рускай філасофіі. У 1972 годзе ім апублікавана грунтоўная манаграфія «Н.Г.Чернышевский. Становление и эволюция мировоззрения», у якой з улікам дасягненняў філасофскай навукі выкладзены прынцыпова новы погляд на філасофскую спадчыну М.Р.Чарнышэўскага і на эвалюцыю ягонага светапогляду. У 1988 годзе У.Д.Разенфельд абараняе доктарскую дысертацыю, а праз 2 гады атрымоўвае вучонае званне прафесара па кафедры філасофіі. З 1989 года У.Д.Разенфельд – прафесар кафедры філасофіі. У 1990-1991 гг. – дэкан факультэта грамадскіх навук. З 1991 года – загадчык кафедры сусветнай культуры, пазней кафедры тэорыі і гісторыі сусветнай культуры, а з 1998 года – кафедры культуралогіі.

Універсітэт для прафесара У.Д.Разенфельда заўсёды быў навучальнай установай, дзе выкладаюць навуку. Яго лекцыі па філасофіі заўсёды вызначаліся глыбінёй філасофскай рэфлексіі. Універсітэцкую кафедру ён уяўляў перш за ўсё як навуковы калектыў, паколькі педагог ніколі не зможа быць прафесіяналам без фундаментальнай навукова-даследчай працы.

Ён многа зрабіў для станаўлення навуковага і акадэмічнага профілю кафедры культуралогіі. За адносна кароткі тэрмін кафедра стала творчым калектывам, вядомым за межамі Беларусі. Была адкрыта аспірантура, першы ў Рэспубліцы Беларусь спецыялізаваны Савет па абароне кандыдацкіх дысертацый па тэорыі і гісторыі культуры.

Навуковая праца прафесара У.Д.Разенфельда і ягоных вучняў ажыццяўлялася па двух асноўных накірунках: асэнсаванне культуралагічнага кантэксту рускай філасофіі канца ХІХ – ХХ стагоддзяў і вывучэнне Гродзенскага рэгіёна як этнакультурнага памятніка.

Аўтар больш за 100 навуковых прац, у ліку якіх манаграфія, шэраг навучальных дапаможнікаў, дзесяткі грунтоўных артыкулаў. Навуковая спадчына прафесара У.Д.Разенфельда не страчвае тэарэтычнай і практычнай значнасці з цягам часу. Доказам гэтага з’яўляецца сістэматычнае правядзенне ва універсітэце навуковых канферэнцый па праблемах сусветнай мастацкай культуры, даследаванні этнасацыяльных і канфесійных працэсаў у сучасным грамадстве.

Памёр У.Д.Разенфельд 13.02.2004 г. Пахаваны ў Гродне на цэнтральных могілках.

Читать далее…

Роўба Яўген Аляксеевіч

Першым патрабаваннем, якое традыцыйна выстаўляецца да рэктара універсітэта – гэта патрабаванне быць грунтоўным вучоным, бо толькі ў гэтым выпадку ён будзе здольным спрыяць развіццю багатага спектра універсітэцкай навукі, вызначаць стратэгічныя кірункі навуковай дзейнасці калектыва. Прафесар А.Я.Роўба, як вучоны, поўнасцю адпавядае гэтаму універсальнаму патрабаванню. Яго навуковыя інтарэсы звязаны з актуальнымі накірункамі сучаснай матэматычнай навукі: прыбліжэнне функцый і іх класаў рацыянальнымі драбямі з фіксіраваннымі палюсамі; найлепшыя раўнамерныя прыбліжэнні некаторых элементарных функцый і класаў функцый пры дапамозе рацыянальных функцый са свабоднымі палюсамі; пабудова суматорных рацыянальных аператараў тыпа Фейера, Джексана і Валле-Пуссена; апраксімацыя функцый пры дапамозе спецыяльных метадаў; пабудова квадратурных формул тыпа Гаусса, дакладных для рацыянальных функцый пэўнага віду. Вынікі, атрыманыя Яўгенам Яляксеевічам выкарыстоўваюцца ў тэарэтычных даследаваннях яго вучняў і спецыялістаў па рацыянальных апраксімацыях.

Нарадзіўся 1 красавіка 1949 года ў вёсцы Андрашэўшчына Лідскага раёна Гродзенскай вобласці ў сялянскай сям’і. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Мяжэвіцкай школе Лідскага раёна. Сістэматычную вышэйшую – на механіка-матэматычным факультэце Віленскага універсітэта (1966-1968) і матэматычным факультэце Беларускага універсітэта, які скончыў з адзнакай у 1971 годзе.

У 1971-1974 гадах – аспірант Беларускага універсітэта па спецыяльнасці «Тэорыя функцый і функцыянальны аналіз». У 1975 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю «Некоторые вопросы рациональной аппроксимации».

З 1974 па 1979 год працаваў у Гомельскім дзяржаўным універсітэце імя Францыска Скарыны ў якасці старшага выкладчыка, дацэнта кафедры матэматычнага аналізу, а ў 1978-1979 гадах загадчыка кафедры.

З ліпеня 1979 года выкладчыцкая і навуковая дзейнасць Я.А.Роўбы звязана з Гродзенскім дзяржаўным універсітэтам імя Янкі Купалы.

У 1979-1980 гадах працуе старшым выкладчыкам, дацэнтам кафедры матэматычнага аналізу, у 1980-1986 гадаха – прарэктарам па навучальнай рабоце універсітэта. У 1986 годзе камандзіруецца ў Рэспубліку Куба, дзе выконвае абавязкі метадыста-кансультанта па выкладанні матэматыкі ў вышэйшых навучальных установах Міністэрства абароны Кубы.

Пасля заканчэння замежнай камандзіроўкі працуе дацэнтам кафедры матэматычнага аналізу (1988-1991), дэканам матэматычнага факультэта (1991-1992), прарэктарам па навучальнай рабоце (1992-1994).

У 1994-1998 гадах – загадчык кафедры тэорыі функцый і функцыянальнага аналізу, начальнік сектара платнай адукацыі універсітэта.

З 1998 года – прарэктар па навучальнай рабоце, а з 2000 года – першы прарэктар. Доктарскую дысертацыю «Интерполяция и ряды Фурье в рациональной аппроксимации» у 1999 годзе. Вучонае званне прафесара па спецыальнасці «Матэматыка» прысвоена ў 2001 годзе.

З 2005 года прафесар Я.А.Роўба – рэктар універсітэта. За гэты перыяд створана 5 факультэтаў (ваенны, непрарыўнай адукацыі, будаўніцтва і транспарта, турызма і сэрвіса, мастацта) і 14 кафедр, распачата падрыхтоўка спецыялістаў па 14 спецыялльнасцям і 21 спецыялізацыі, запатрабаваных сацыяльна-эканамічным і культурным развіццём Гродзеншчыны. Значна актывізавалася супрацоўніцтва універсітэтам з універсітэтамі Садружнасці Незалежных Дзяржаў, краін Еўропы, Кітая і ЗША.

Дэпутат Гродзенскага абласнога Савета дэпутатаў 25 склікання (з 2007). Узнагароджаны медалём Францыска Скарыны (2008), царкоўным Ордэнам Свяціцеля Кірылы Тураўскага другой ступені (2009). Ганаровы прафесар Тульскага дзяржаўнага педагагічнага універсітэта імя Л.М.Талстога (2009), Нацыянальнага педагагічнага універсітэта імя М.П.Драгаманава (Кіеў, 2010).

Читать далее…

Рычкоў Юрый Міхайлавіч

Нарадзіўся 9 верасня 1952 года ў сяле Верхаважжа Верхаважскага раёна Валагодскай вобласці (Расія). Закончыў 7 класаў Верхаважскай сярэдняй школы. У 1967 годзе як пераможца абласных алімпіяд па фізіцы і матэматыцы быў залічаны ў спецыялізаваную фізіка-матэматычную школу-інтэрнат пры Ленінградскім універсітэце. У 1977 годзе скончыў фізічны факультэт Ленінградскага універсітэта па спецыяльнасці «Радыёфізіка». Тры гады (1977-1980) працаваў майстрам, пазней начальнікам змены Гродзенскага завода сінтэтычнага валакна. У 1980-1982 гадах – аспірант Ленінградскага універсітэта. Датэрмінова абараніў кандыдацкую дысертацыю «Исследования взаимодействия электрического поля с жидкой слабопроводящей средой». Пасля заканчэння аспірантуры год працаваў намеснікам галоўнага энэргетыка Гродзенскага завода сінтэтычнага валакна. З 1983 года – старшы выкладчык, загадчык кафедры радыёфізікі універсітэта. Вучонае званне дацэнта па кафедры радыёэлектронікі прысвоена ў 1989 годзе. У 1989-1995 гадах – загадчык кафедры радыёэлектронікі. З 1995 года і гэтага часу – загадчык кафедры радыёфізікі і электронікі. Доктарскую дысертацыю «Ионно-кластерная проводимость и электризация жидких слабопроводящих сред в электрическом поле» абараніў у 1995 годзе. Вучонае званне прафесара па спецыяльнасці «Фізіка» прысвоена ў 1999 годзе.

Навуковыя інтарэсы прафесара Ю.М.Рычкова ляжаць у галіне электрадынамікі вадкіх слабаправодных асяроддзяў і тэхнічнай элетрадынамікі. Пры даследавання вадкіх слабаправодных асяроддзяў ім упершыню ўведзена паняцце «зарадавы кластэр” і ўстаноўлены іённа-кластэрны механізм праводнасці і электрызацыі гэтых асяроддзяў у электрычным полі. Прапанаваны спосаб імпульсавага кіравання рэалагічнымі асяроддзямі ў электрычным полі для сістэм цепла- і масаабмену, які істотна паляпшае іх характарыстыкі (імпульсавыя іённа-канфенцыйныя пераўтваральнікі). Прцягвае даследаванні электра- і магнітарэалагічных рабочых асяроддзяў для электроннакіраваных дэмпфераў і аўтыматызаваных сістэм кіравання іх характарыстыкамі.

У галіне тэхнічнай электрадынамікі прафесар Ю.М.Рычкоў распрацоўвае заканамернасці дыферынцыяльных радыёнавігацыйных сістэм доўгахвалявага і звышдоўгахвалявага дыяпазонаў і распрацоўкай мадулятараў выпраменьвання для пасіўных фазаваных антенных рашотак.

Читать далее…

Сільчанка Мікалай Уладзіміравіч

Прафесар М.У.Сільчанка – прызнаны эксперт у галіне тэорыі і гісторыі дзяржавы і права. Яго навуковыя працы па гісторыі беларускай дзяржавы маюць не толькі тэарэтычнае, але і практычнае значэнне. Мікалай Уладзіміравіч прытрымоўваецца тэзы, згодна якой прававая сістэма краіны і, натуральна, падрыхтоўка юрыстаў павінна грунтавацца на традыцыях нацыянальнага права. Апошняе вельмі істотна, паколькі права ўвогуле існуе толькі як абстракцыя. Прававая сістэма любой краіны можа быць эфектыўнай толькі тады, калі яна грунтуецца на гістарычных традыцыях народа.

Нарадзіўся 4 марта 1954 года ў пасёлку Красный Свет Буда-Кашалёўскага раёна Гомельскай вобласці. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Глазаўскай школе. Сістэматычную юрыдычную – на эканамічна-прававым факультэце Калінінградскага універсітэта (1970-1975).

У 1976-1981 гадах навучаўся ў аспірантуры Інстытута дзяржавы і права АН СССР (Масква), якую скончыў з абаронай кандыдацкай дысертацыі «Научные основы типологии нормативно-правовых актов». Пасля заканчэння аспірантуры заняў пасаду асістэнта кафедры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права Калінінградскага універсітэта.

З 1982 года – у Гродзенскім універсітэце імя Янкі Купалы. Старшы выкладчык, дацэнт кафедры дзяржавы і права. Вучонае званне дацэнта прысвоена ў 1988 годзе. Закончыў дактарантуру Беларускага універсітэта (1992). У 1993 годзе абараніў доктарскую дысертацыю «Праблемы вяршынства закона», заняў пасаду загадчыка кафедры. Вучонае званне прафесара па кафедры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права прысвоена ў 1995 годзе.

За час працы ва універсітэце зарэкамендаваў сябе граматным спецыялістам. Таленавіты навуковец-юрыст, арганізатар юрыдычнай навукі і адукацыі, заснавальнік і кіраўнік навукова-педагагічнай школы па фундаментальных праблемах агульнай тэорыі права і дзяржавы і прыкладных прававых даследаванняў. Падрыхтаваў 12 кандыдатаў юрыдычных навук.

Навукова школай пад кіраўніцтвам прафесара М.У.Сільчанкі:

–       сфармулявана паняцце права, якое заснавана на разуменні эквівалентных сутнасцей таварна-грашовых адносінаў; распрацаваны асноўныя катэгорыі і паняцці; даследаваны іерархічныя і субардынацыйныя сувязі паміж крыніцамі нормаў права;

–       вызначана  месца закона сярод крыніц нормаў права, абгрунтавана яго вяршэнства ва ўмовах падзелу ўлады, азначаны асноўныя іерархічныя і субардынацыйныя сувязі паміж крыніцамі нормаў права;

–       даследавана сістэмнасць судовай улады ва ўмовах канстытуцыйна замацавана прынцыпу падзелу ўлад, азначаны сутнасць, будова і шляхі развіцця канстытуцыйнага працэсу ў Рэспубліцы Беларусь фармавання і праватворчасці мясцовых ораганаў кіравання і самакіравання.

Пад кіраўніцтвам прафесара М.У.Сільчанкі выкананы 3 праекты ў межах дзяржаўных праграм фундаментальных і прыкладных даследаванняў. З 2006 года рэалізуецца навуковы праект «Распрацоўка канцэпцыі сістэматызацыі заканадаўства Рэспублікі Беларусь” у межах фундаментальнай тэмы «Нацыянальная прававая сістэма: сучасны стан, праблемы і перспектывы развіцця (тэарэтыка-прававыя аспекты)”.

З’яўляецца заснавальнікам і навуковым кіраўніком інавацыйнага цэнтра юрыдычнай адукацыі, у межах якога была створана першая ў Рэспубліцы Беларусь навучальная клініка права, а на базе юрыдычнага факультэта і Гродзенскай абласной бібліятэкі імя Я.Ф.Карскага – дзве студэнцкія грамадскія прыёмныя па прававых пытаннях.

Аўтар 185 навуковых прац, у тым ліку 7 манаграфій і 12 вучэбных дапаможнікаў.

Старшыня спецыялізаванага Савета па абароне кандыдацкіх дысертацый, адказны рэдактар серыі «Правазнаўства» Весніка ГрДУ імя Янкі Купалы.

Узнагароджаны медалём «За працоўныя заслугі” (2009).

Читать далее…