Нечухрын Аляксандр Мікалаевіч
Нечухрын
Аляксандр Мікалаевіч
Прафесар А.М.Нечухрын істотна паўплываў на арганізацыю навуковых даследаванняў і навучальнага працэса на гістарычным факультэце і ва універсітэце. Аднак галоўным у яго дзейнасці з’яўляецца стварэнне кафедры ўсеагульнай гісторыі як навуковай і навучальнай структуры універсітэцкага тыпу.
Нарадзіўся 30 верасня 1952 года ў горадзе Томску. Сярэднюю адукацыю атрымаў у школе № 2 г.Томска. У 1974 годзе закончыў гісторыка-філалагічны факультэт Томскага універсітэту і быў накіраваны ў аспірантуру кафедры старажытнага свету і сярэдніх вякоў. Педагагічную працу пачынаў асістэнтам кафедры філасофіі Томскага медыцынскага інстытута (1977-1978). У 1978-1979 гадах працаваў асістэнтам кафедры старажытнага свету і сярэдніх вякоў Томскага універсітэта. Тут абараніў (1979) кандыдацкую дысертацыю «Проблема соотношения истории и современности в русской лиеральной историографии». З верасня 1979 года ў Гродзенскім універсітэце: выкладчык, старшы выкладчык, дацэнт кафедры ўсеагульнай гісторыі. Вучонае званне дацэнта па кафедры ўсеагульнай гісторыі прысвоена ў 1983 годзе. З 1984 года загадчык кафедры ўсеагульнай гісторыі, старшы навуковы супрацоўнік універсітэта (1989-1991), прафесар кафедры ўсеагульнай гісторыі (з 1994). У 1993 годзе абараніў доктарскую дысертацыю «Смена парагидм в российской историографии всеобщей истории (80-е годы ХІХ века – 1917 год)». Вучонае званне прафесара прысвоена ў 1995 годзе. У 2001-2006 гадах прафесар А.М.Нечухрын узначальваў гістарычны факультэт універсітэта. З 2006-2008 гады – першы практар універсітэта. З 2008 года загадчык кафедры ўсеагульнай гісторыі.
Як дэкан прафесар А.М.Нечухрын садзейнічаў адкрыццю на факультэце спецыяльнасцей «Сацыялогія» і «Гісторыка-архівазнаўства». Ён быў ініцыятарам стварэння кафедры археалогіі і этналогіі.
Прафесар А.М.Нечухрын садзейнічаў станаўленню і развіццю ва універсітэце накірункаў навуковых даследаванняў «Метадалогія гісторыі» і «Гістарыяграфія ўсеагульнай гісторыі». Асабіста ён ажыццяўляе ўключэнне вынікаў даследаванняў па гэтай праблематыцы ў навучальны працэс. Ім распрацаваны фундаментальныя курсы «Метадалогія гісторыі», «Філасофія гістрыі», «Гісторыя ўсеагульнай гісторыі» і спецкурс «Развіццё гістарычнай думкі ў Еўропе ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ стагоддзяў».
Асноўныя публікацыі:
Н.И.Кареев о классификации социальных наук // Вопросы всеобщей истории и историографии. – Томск: Изд-во Томск. ун-та, 1979.
Проблема специфики исторического познания в творчестве Н.И.Кареева // Методологические и историографические вопросы исторической науки. Вып. 13. ─ Томск: Изд-во Томск. ун-та, 1979.
Историческая наука и перестройка // История СССР. – 1989. – № 3. (в соавт.)
Историки Гродненщины. – Гродно, 1989.
Концепция социокультурной обусловленности исторического знания Р.Ю.Виппера Формы и методы социального познания: Сборник научных трудов. – Калинин: Калинин. гос. ун-т, 1989. (в соавт.)
Об отношении к эмигрантской историографии // Всеобщая история: Дискуссии, новые подходы. Вып. 1. – М.: Наука, 1989.
Мировоззренческие основы теоретико-познавательных концепций истории. К постановке проблемы в русской либеральной историографии начала ХХ века // Социальная динамика и духовная культура: Сборник научных трудов. – Тверь, 1991. (в соавт.)
Вклад воспитанников православной церкви в разработку краеведческих вопросов истории Беларуси (вторая половина ХІХ – начало ХХ вв.) // Наш Радавод. Материалы международной научной конференции «Церковь и культура народов Великого княжества Литовского и Беларуси ХІІІ – нач. ХХ ст.». Кн. 4. Ч. І. – Гродно, 1992.
Историки Западной Беларуси ХІХ – начало ХХ вв. (Очерки) // Наш Радавод. Матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі «Царква і культура народаў Вялікага княства Літоўскага і Беларусі. ХІІІ – пач. ХХ ст.ст.». Кн. 5. Ч ІІ. – Гродна. 1993.
Основные элементы позитивистской парадигмы истории (на материалах отечественной историографии) // Методологические и историографические вопросы исторической науки. Вып. 21. – Томск: Изд-во Томск. ун-та, 1994.
Методологические основы российской историографии в 80-е гг. ХІХ в. – 1917 г. (смена парадигм): Учебное пособие // Наш Радавод. Кн. 6. Ч. 1. – Гродна, 1994.
Теоретико-методологические поиски российских историков в конце ХІХ – первой четверти ХХ в. // Гістарычная навука і гістарычная адукацыя ў Рэспубліцы Беларусь: Новыя канцэпцыі і падыходы: У 2 ч. – Ч. 2. Сусветная гісторыя / Навук. рэд. У.С.Кошалеў. – Мн.: Універсітэцкае, 1995.
Основные элементы позитивистской парадигмы истории (на материалах российской историографии) [Podstawowe elementy pozytywistycznego paradygmatu historii (na materialach rosyjskej historiografii) // Studia Podlaskie. T. V. – Bialystok, 1995.
Философско-исторические воззрения Н.И.Кареева // Наш Радавод. Кн. 7. – Гродна, 1996.
Методология истории: Учебное пособие для студентов вузов // Гуманитарно-экономический негосуд. ин-т Республики Беларусь; Белорус. ветвь Ассоц. «История и компьютер». – Мн.: НТО ОО «ТетраСистемс», 1996.
Мир абсолютных ценностей: Александр Сергеевич Лаппо-Данилевский // Историки России XVIII – начало ХХ века. – М.: Скрипторий, 1996. (в соавт.)
К вопросу о «правильном» понимании истории» // Информационный бюллетень ассоциации «История и компьютер». – 1996. – № 19; Новая и новейшая история. – 1997. – № 5.
Проблема кризиса исторической науки // Веснік Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі Купалы. Сер. 1.– 1999. – № 2. (в соавт.)
Деятельность политических партий и объединений в Западной Беларуси (Историографический обзор) // Granica I pogranicza: Historia codzienności I doświadczeń / Pod red. M.Liedke, J.Sadowskiej, J.Trynkowskiego. T. II. – Bialystok: Instytut Historii Uniwersytety w Bialymstoku, 1999.
Развитие исторических исследований в Республике Беларусь: общие тенденции // Веснік Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі Купалы. – 2000. . – № 1(3). (в соавт.)
Экономическая и этносоциальная политика ІІ Речи Посполитой в отношении Западной Беларуси в 1921-1939 г. // Наш Радавод. Кн. 8 «Беларусы і палякі: Дыялог народаў і культур. Х-ХХ ст.»: Матэрыялы міжнароднага круглага стала. Гродна, 28-30 верасня 1999 г. – Гродна – Беласток, 1999 (2000).
Метадалогія даследавання гісторыі // Беларускі гістарычны часопіс. – 2001. – № 3. (в соавт.)
Проблема исторического источника в российской историографии конца ХІХ – начала ХХ в. // Веснік Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі Купалы. Сер. 1. – 2001. – № 2(7).
Современная белорусская историография: общие тенденции // Studia Рodlaskie. T.XII. – Bialystok, 2002.
Постижение истории: онтологический и гносеологический подходы: Учебное пособие для студентов магистратуры, аспирантуры, слушателей системы повышения квалификации высших учебных заведений. – Мн., 2002. (в соавт.)
Теоретико-методологические основы российской позитивистской историографии (80-е гг. ХІХ в. – 1917 г.): Монография. – Гродно: ГрГУ, 2003.
Метадалагічныя патрабаванні да гістарычнага даследавання // Вялікае княства Літоўскае: Метадалогія і метады даследавання. – СПб.: Неўскі прасцяг, 2003.
Методологические проблемы истории. Допущено Министерством образования Республики Беларусь в качестве учебного пособия для студентов, магистрантов и аспирантов исторических и философских специальностей учреждений, обеспечивающих получения высшего образования. – Минск: Научно-техническое общество с ограниченной ответственностью «ТетраСистемс», 2006. (в соавт.)
Цивилизационный подход в российской историографии рубежа XIX – начала XX в // Problemy cywilizacyjnego rozmoju Białorusi, Polski, Rosji i Ukrainy od końca XVIII do XXI wieku: zb. nauk. art. Wydanie I. – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007. (в соавт.)
Содержание понятия «кризис историографии» // Крыніцазнаўства і спецыяльныя гістарычныя дысцыпліны : навук. зб. Вып. 3. – Мінск : БДУ, 2007. (в соавт.)
Nechukhryn Aliaksandr Mikalaevich (b. 1952). Doctorate in History (1993), professor (1995). Head of the chair for General history (1983-1989), dean of the History department (2001-2006), First associate rector (2006-2008), head of the chair for General history (since 2008). Author of over 100 papers. Main directions of research: philosophy and methodology of history, historiography of general history, development of historical thought in Europe in the second half of the ХІХ – early ХХ century.
