Максімовіч
Вячаслаў Аляксандравіч

Нарадзіўся 15 красавіка 1944 года ў вёсцы Пескі Шчучынскага раёна Гродзенскай вобласці. У 1959 годзе скончыў 7 класаў Навадворскай сярэдняй школы Шчучынскага раёна. Навучаўся (1959-1961) у будаўнічым вучылішчы г.Растова-на-Доне, дзе пачаў займацца класічнай барацьбой. Сярэднюю адукацыю атрымаў у вячэрняй школе рабочай моладзі г.Растова-на-Доне.

З 1963 года жыве і працуе ў Гродна. Інструктар раённага Савета ДСО «Ураджай» (1963), намеснік дырэктара па спартыўна-масавай рабоце Гродзенскага заатэхнікума. У 1964-1967 гг. праходзіў абавязковую вайсковую службу ў шэрагах Савецкай Арміі. З верасня 1970 года – выкладчык кафедры фізічнага выхавання Гродзенскага педагагічнага інстытута. У 1972 годзе скончыў Мінскі фізкультурны інстытут па спецыяльнасці «Фізічная культура і спорт». З 1973 года старшы выкладчык, дацэнт, у 1987-1997 гг. – загадчык кафедры фізічнага выхавання універсітэта. У 1991 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю «Дасканаленне падрыхтоўкі высокакваліфікаваных барцоў класічнага стылю». Вучонае званне дацэнта па кафедры фізічнага выхавання прысвоена ў 1992 годзе. З 1997 года трэнер-выкладчык па грэка-рымскай барацьбе Гродзенскай абласной школы вышэйшага спартыўнага майстэрства, галоўны трэнер нацыянальнай каманды Рэспублікі Беларусь па грэка-рымскай барацьбе (1999-2000), трэнер-выкладчык па грэка-рымскай барацьбе Гродзенскай абласной школы вышэйшага спартыўнага майстэрства (2001-2009). Вучонае званне прафесара па спецыяльнасці «Педагогіка» прысвоена ў 2008 годзе. З мая 2009 года прафесар В.А.Максімовіч – загадчык кафедры фізічнага выхавання універсітэта.

Вячаслаў Аляксандравіч з’яўляецца заснавальнікам школы грэка-рымскай барацьбы ў Гродзенскім рэгіёне. Ім падрыхтавана тры заслужаныя майстры спорту, 15 майстроў спорту міжнароднага класа, больш за 100 майстроў спорту Савецкага Саюза і Рэспублікі Беларусь. Вучні прафесара В.А.Максімовіча заваявалі на чэмпіянатах і першынствах Савецкага Саюза, Еўропы, Свету і Алімпійскіх гульнях больш за 60 медалёў рознай якасці. Неаднаразова удзельнічаў у навукова-метадычных семінарах, чытаў лекцыі па методыцы падрыхтоўкі спартсменаў у Фінляндыі, Польшчы, Ізраіле, Харватыі, Італіі, ЗША. Заслужаны трэнер Савецкага Саюза (1990) і БССР (1979), Ганаровы грамадзянін горада Гродна (2009).

Читать далее…

Марозава
Святлана Валянцінаўна

Нарадзілася 22 лістапада 1954 года ў сяле Ілля Вілейскага раёна Мінскай вобласці. Сярэднюю адукацыю атрымала ў школе № 18 г.Гродна, якую скончыла з залатым медалём у 1972 годзе. У 1972-1977 гадах навучалася на гісторыка-педагагічным факультэце Гродзенскага педагагічнага інстытута,  які закончыла з адзнакай і атрымала кваліфікацыю «Настаўнік гісторыі і грамадазнаўства, метадыст па выхаваўчай працы». Два гады працавала ў школах Мінскага раёна піянерважатай, настаўніцай гісторыі і арганізатарам пазашкольнай і пазакласнай выхаваўчай работы. Была спашукальніцай кафедры гісторыі БССР універсітэта. У 1979 годзе паступіла ў аспірантуру кафедры гісторыі СССР і БССР. Аспірантуру скончыла ў 1982 годзе і праз год абараніла кандыдацкую дысертацыю «Брэсцкая царкоўная унія 1596 года і барацьба народных мас Беларусі супраць нацыянальна-рэлігійнага прыгнёту (1596-1667 гг.)». З 1982 года працуе на кафедры гісторыі Беларусі ў якасці асістэнта, старшага выкладчыка і дацэнта. Вучонае званне дацэнта па кафедры гісторыі БССР прысвоена ў 1989 годзе. Чытала курсы «Гісторыя Беларусі эпохі феадалізма», «Крыніцазнаўства» і шэраг спецкурсаў па гісторыі культуры Гродзеншчыны. У 1993-1996 гадах – дактарантка Інстытута гісторыі НАН Рэспублікі Беларусі. Доктарскую дысертацыю «Уніяцкая царква ў культурна-гістарычным развіцці Беларусі» абараніла ў 2003 годдзе. Вучонае званне прафесара па спецыяльнасці «Гісторыя» прысвоена ў 2007 годзе. У 1996-2002 гадах – дацэнт, прафесар кафедры гісторыі Беларусі, з 2008 года – загадчыца кафедры.

Аўтар каля 200 навуковых публікацый, у ліку якіх больш дзесятка манаграфій і навучальных дапаможнікаў. Навуковыя работы прафесара С.В.Марозавай грунтуюцца на салідным матэрыяле буйнейшых архіваў і бібліятэк Усходняй Еўропы (Мінск, Масква, Пецярбург, Львоў, Вільнюс, Варшава, Кракаў), вызначаюцца даказальнасцю і арыгінальнасцю падыхода да складаных гістарычных праблем («Уніяцкая царква ў этнакультурным развіцці Беларусі (1596-1839 гады)” і інш.).

Яе падручнікі і навучальныя дапаможнікі з’яўляюцца найбольш ужывальнымі вучэбнымі кнігамі на гістарычных факультэтах універсітэтаў краіны.

Стыпендыят Фонду Стэфана Баторыя, Фонду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Міністэрства адукацыі і навукі Літоўскай Рэспублікі, Фонду каралевы Ядзвігі (Ягалонскі універсітэт), Амерыканскага Савета навуковых таварстваў. Сябра рэдакцыйнай калегіі «Беларускага гістарычнага часопіса”, рэцэнзент «Весніка Брэсцкага тэхнічнага універсітэта”.

Читать далее…

Мараш

Якаў Навумавіч

Нарадзіўся 7 студзеня 1917 года ў Гродна ў сям’і кваліфікаванага рабочага. Бацька працаваў майстам цэха на адным з гродзенскіх прадпрыемстваў. Сям’я Я.Н.мараша загінула падчас Вялікай Айчыннай вайны, як мяркуецца, у «Асвенцыме» або «Трэблінцы».

Сярэднюю адукацыю набываў у Гродзенскай прыватнай гімназіі, якая давала права паступлення ва універсітэт. Матэрыяльнае становішча сям’і было складаным, і гімназіст Я.Н.Мараш падзарабляў рэпетытарствам.

З верасня 1936 года – студэнт гістарычнага факультэта Віленскага універсітэта. Умовы атрымання яўрэямі універсітэцкай адукацыі ў міжваеннай Польшчы былі далёкімі ад камфортных. Студэнты-яўрэі пастаянна адчувалі ціск з боку універсітэцкіх уладаў. Пратэстуючы супраць гэтага, Я.Н.Мараш усе 3 гады навучання ў Віленскім універсітэце слухаў лекцыі стоячы.

Пасля аб’яднання Заходняй Беларусі з БССР і Заходняй Украіны з УССР, Віленскі універсітэт быў зачынены. Студэнты гістарычнага факультэта пераведзены ў Львоўскі універсітэт. У снежні 1940 года адбыўся датэрміновы выпуск студэнтаў 5 курса гістарычнага факультэта. Я.Н.Мараш атрымаў накіраванне на педагагічную працу ў Ківерэцкую сярэднюю школу Валынскай вобласці УССР. Выкладаў гісторыю і Канстытуцыю СССР.

У пачатку Вялікай Айчыннай вайны эвакуіруецца ў Саратаўскую вобласць РСФСР. У 1941-1945 гадах працуе настаўнікам гісторыі, геаграфіі і нямецкай мовы Брыкаўскай сярэдняй школе Духаўніцкага раёна Саратаўскай вобласці.

У 1945 годзе па запрашэнні Гродзенскага аблвыканкама вяртаецца ў Гродна. Прызначаецца дырэктарам сярэдняй школы № 2. З верасня 1946 года Я.Н.Мараш – выкладчык лацінскай мовы і гісторыі Гродзенскага педагагічнага інстытута. Аднак у снежні гэтага года загадам дырэктара інстытута адхіляецца ад выкладання гісторыі за метадалагічныя памылкі ў асвятленні асобных гістарычных падзей. Паколькі нагрузкі на стаўку выкладчыка па лацінскай мове не хапала, у 1946-1949 гадах працуе выкладчыкам гісторыі і геаграфіі ў школе № 2 г.Гродна, а з верасня 1949 года па снежань 1953 года – загадчыкам гарадского метадычнага кабінета.

Без адрыву ад асноўнай працы ў 1954 годзе абараняе кандыдацкую дысертацыю «Агрессия католицизма и Ватикана в Литве и Белоруссии в конце 16 – начале 17 веков». У жніўні 1956 года прызначаецца на пасаду дацэнта кафедры гісторыі. Вучонае званне дацэнта атрымаў у 1960 годзе.

У 1968 годзе Я.Н.Мараш падаў да абароны доктарскую дысертацыю «Ватикан и Белоруссия: очерки истории экспансии католической церкви в Белоруссии (1569-1795 гг.)». У дысертацыі на падставе глыбокага аналізу першакрыніц абгрунтоўвалася тэза, што стварэнне ў Беларусі уніяцкай царквы мела аб’ектыўныя прычыны. Абарона праходзіла ў вельмі рэзкіх дыскусіях. Шэраг апанентаў абвінавачвалі аўтара ў аб’ектывізме, што ў тыя часы кваліфікавалася як адыход ад марксіцка-ленінскай метадалогіі. Выказваўся сумнеў адносна навуковасці публікацый па тэме дысертацыі. Савет прапанаваў дысертанту апублікаваць манаграфію, пасля чаго вярнуцца да абароны.

У 1969 годзе Я.Н.Мараш выдае манаграфію «Из истории борьбы народных масс Белоруссии против экспансии католической церкви». Абіраецца на пасаду прафесара кафедры гісторыі СССР. Прызначаецца выканаўцам абавязкаў дэкана гістарычнага факультэта, а ў 1970-1973 гг. працуе дэканам гісторыка-педагагічнага факультэта. Вучоную ступень доктара гістарычных навук атрымаў у 1973 годзе, а прафесарскае званне – у 1974 годзе.

У 1978-1981 гадах прафесар Я.Н.Мараш узначальваў кафедру гісторыі СССР і БССР, а з 1981 па 1987 год – кафедру гісторыі БССР.

Прафесар Я.Н.Мараш пакінуў велізарную навуковую спадчыну. Ім апублікавана 20 манаграфій і навучальных дапаможнікаў, 52 брашуры, каля 500 артыкулаў у навуковых часопісах, зборніках і перыядычных выданнях. Значная частка спадчыны прысвечана праблемам гісторыі горада Гродна і Гродзеншчыны і не старціла навуковых каштоўнасцей. Імя прафесара Я.Н.Мараша як краязнаўцы па праву стаіць сёння ў адным радзе з імёнамі Паўла Баброўскага, Яўстаха Арлоўскага, Юзафа Іадкоўскага.

Памёр у 1990 годзе.

Читать далее…

Мартынаў Іван Платонавіч

Для многіх выкладчыкаў і студэнтаў універсітэта прафесар І.П.Мартынаў з’яўляецца своеасаблівым сімвалам матэматычнага факультэта. І прычына гэтага не ў тым, што з матэматычным факультэтам звязаная ягоная шматгадовая навуковая і педагагічная дзейнасць (хоць і апошняе – немалаважна). Хутчэй за ўсё істотным фактарам ёсць тое, што для прафесара І.П.Мартынава матэматыка не толькі прадмет глыбокай і напружанай інтэлектуальнай працы, але і прадмет псіхалагічнага і эстэтычнага задавальнення.

Нарадзіўся І.П.Мартынаў 12 жніўня 1938 года ў вёсцы Антонаўка Жлобінскага раёна Гомельскай вобласці ў сялянскай сям’і. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Майскай школе. Сістэматычную матэматычную адукацыю – на фізіка-матэматычным факультэце Гродзенскага педагагічнага інстытута імя Янкі Купалы, які скончыў у 1961 годзе па спецыяльнасці «Матэматыка, фізіка, чарчэнне».

Некалькі месяцаў працаваў настаўнікам-выхавацелем Іўеўскай школы-інтэрната. У 1961-1963 гадах служыў у шэрагах Савецкай Арміі. З кастрычніка 1963 года – настаўнік матэматыкі Індурскай школы рабочай моладзі, з 1964 года – дырэктар школы.

У верасні 1965 года дацэнт Н.Д.Бяспамятных запрасіў І.П.Мартынава на выкладчыцкую працу. Да 1970 года І.П.Мартынаў – асістэнт, старшы выкладчык кафедры элементарнай матэматыкі. З 1970 па 1973 год навучаецца ў аспірантуры кафедры матэматычнага аналізу і алгебры. Пасля заканчэння аспірантуры працягвае выкладчыцкую дзейнасць у якасці асістэнта, старашага выкладчыка, дацэнта кафедры геаметрыі і методыкі матэматыкі.

Ужо ў першай палове 70-х гадоў І.П.Мартынаў – адзін з галоўных навукоўцаў і выкладчыкаў матэматычнага факультэта. Выкладае курс геаметрыі. Калегі па працы і студэнты адзначаюць высокую матэматычную культуру і бездакорную метадычную форму ягоных лекцый, прафесары Беларускага дзяржаўнага універсітэта (А.І.Яблонскі і інш.) – высокі ўзровень і перспектыўнасць навуковых вынікаў у галіне дыферэнцыйных ураўненняў.

У 1977-1980-ых гадах прафесар І.П.Мартынаў – загадчык кафедры геаметрыі і методыкі матэматыкі, з 1980 па 1982 гады – кафедры матэматычнага аналізу. У верасні 1982 года пераходзіць на пасаду старшага навуковага супрацоўніка для падрыхтоўкі доктарскай дысертацыі.

У 1984 годзе вяртаецца на пасаду загадчыка кафедры матэматычнага анлізу, з якой да сённяшняга дня звязана яго навуковая і выкладчыцкая дзейнасць. Доктарскую дысертацыю «Аналитические свойства уравнений и систем третьего порядка» абараніў у 1990 годзе і атрымаў вучонае званне прафесара.

З сярэдзіны 90-х гадоў прафесар І.П.Мартынаў значную частку свайго часу аддае арганізацыі вучэбнай работы і навуковых даследаванняў на матэматычным факультэце і ва універсітэце. У 1994-1995 гадах ён дэкан матэматычнага факультэта, з 1995 па 1997 гады – прарэктар па навуковай рабоце, да 1999 года – першы прарэктар, да 2003 года – першы прарэктар па вучэбна-выхаваўчай рабоце і сацыяльных пытаннях. Нягледзячы на гэта актыўна вядзе навуковыя даследаванні. У суаўтарстве са сваімі вучнямі дацэнтамі Н.С.Бярозкінай і В.А.Пронька друкуе шэраг грунтоўных прац, у якіх даследуюцца заканамернасці дыферэнцыйных ураўненняў тыпу Пенлеве.

Читать далее…

Маскевіч
Сяргей Аляксандравіч

Нарадзіўся 1 жніўня 1953 года ў вёсцы Быкаўка Шчучынскага раёна Гродзенскай вобласці. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Ракавіцкай школе, якую скончыў у 1970 годзе. Вышэйшую фізічную адукацыю – на фізіка-матэматычным факультэце Гродзенскага дзяржаўнага педагагічнага інстытута імя Янкі Купалы (1970-1974). Працаваў лабарантам кафедры фізікі (1974-1975), служыў у шэрагах Савецкай Арміі (1975-1976). З 1976 года старшы лабарант кафедры агульнай і тэарэтычнай фізікі, старшы інжынер навукова-даследчага сектара (1977-1979), старшы навуковы супрацоўнік навукова-даследчага сектара (1979-1983). З 1978 па 1982 гады навучаўся без адрыву ад вытворчасці ў аспірантуры Інстытута біяхіміі АН БССР па спецыяльнасці «Біяфізіка». З 1983 года – старшы выкладчык, дацэнт кафедры агульнай і тэарэтычнай фізікі. У 1983 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю. Вучонае званне дацэнта па кафедры агульнай і тэарэтычнай фізікі прысвоена ў 1988 годзе. У 1993-1995 гадах – старшы навуковы супрацоўнік універсітэта. Доктарскую дысертацыю «Спектраскапія гіганцкага камбінацыйнага рассейвання святла і структурная арганізацыя адсарбаваных на металічнай паверхні малекулярных сістэм» абараніў у 1995 годзе. Вучонае званне прафесара прысвоена ў 1997 годзе.

Прарэктар па навуковай працы (1995-1997). У 1997-2005 гадах – рэктар універсітэта. З 2005 года – дэпутат Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага Сходу Рэспублікі Беларусь.

Як рэктар універсітэта, прафесар С.А.Маскевіч паслядоўна ажыццяўляў дзяржаўную палітыку ў сферы універсітэцкай адукацыі. Клапаціўся аб развіцці традыцыйных кірункаў універсітэта і ктыўна садзейнічаў пошуку і рэалізацыі іннавацый у навуковай, педагагічнай і грамадскай дзейнасці калектыва. Ён ініцыяваў стварэнне інстытута павышэння кваліфікацыі, навукова-даследчага інстытута матэрыялазнаўства і рэсурсазберагаючых тэхналогій, факультэта псіхалогіі, школы менеджмента і іншых сучасных універсітэцкіх структураў. Распачата падрыхтоўка спецыялістаў па 17 новым спецыяльнасцям, неабходнасць якіх дыктавалася запросамі сацыяльна-эканамічнага і культурнага развіцця Гродзеншчыны і краіны.

Прафесар С.А.Маскевіч знаны ў Рэспубліцы Беларусь і па-за яе межамі вучоны ў галіне оптыкі. Даследуя спектраскапічныя характарыстыкі складаных біяарганічных малекул, аптычныя ўласцівасці нанакампазітных паўправадніковых і металічных матэрыялаў. Яго асабістыя навуковыя набыткі апублікаваны ў 250 навуковых і вучэбна-метадычных працах. Яны істотна паўплывалі на станаўленне ва універсітэце навуковай школы ў галіне малекулярнай спектраскапіі.

Пад кіраўніцтвам прафесара С.А.Маскевіча эфектыўна даследуюцца:

–       спектарльныя якасці і структура біяарганічных малекул, паўправадніковых нанакрышталяў і іх кан’югатаў;

–       міжмалекулярныя ўзаемадзеянні ў монамалекулярных слаях, адсарбаваных на паверхні тонкіх плёнак высокародных металаў;

–       эксперыментальныыя метады спектраскапіі гіганцкага камбінайцыйнага рассеяння святла стацынарнай і вырашальнай у часе флуарэсцэнцыі.

Школа з’яўляецца адзіным даследчым цэнтрам у краіне, які валодае неабходнымі метадамі і абсталяваннем для даследавання біялагічна актыўных малекул і іх комплексаў у экстрэмальна нізкіх канцэнтрацыях, лідэрам у распрацоўцы тэхналогіі атрымання нанаструктуіраванных субстратаў для гэтых мэт.

Прафесар С.А.Маскевіч – таленавіты педагог. Ён умее зацікавіць студэнтаў сваім прадметам, уплываць на фармаванне ў іх прафесійнага мыслення, далучаць да навуковай творчасці.

Читать далее…

Маталыцкі
Міхаіл Аляксеевіч

Нарадзіўся 11 верасня 1957 года ў гарацкім пасёлку Гарадзея Нясвіжскага раёна Мінскай вобласці. Сярэднюю адукацыю набываў у  школе № 1 Гарадзеі. У 1979 годзе скончыў факультэт прыкладной матэматыкі Беларускага універсітэта. З 1979 па 1982 год навучаўся ў мэтавай аспірантуры. У Гродзенскім універсітэце працуе з лістапада 1979 года: асістэнт кафедры тэорыі імавернасцей, вылічальных машын і праграмавання (1982-1983), старшы выкладчык кафедры даследавання аперацый і праграмавання (1983-1987), старшы выкладчык, дацэнт кафедры матэматычнага забеспячэння гібкай аўтаматызаванай вытворчасці сістэм аўтаматычнага праектавання і аўтаматызаваных сістэм кіравання (1984-1991). У 1986 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю. Вучонае званне дацэнта па кафедры матэматычнага забеспячэння ГАП, САПР, АСУ прысвоена ў 1990 годзе. У 1991-1992 гадах – дацэнт кафедры прыкладной матэматыкі, дактарант Беларускага універсітэта (1992-1995), дацэнт, прафесар кафедры прыкладной матэматыкі (1995-2000), прафесар кафедры тэорыі функцый, функцыянальнага аналізу і прыкладной матэматыкі (2003). Доктарскую дысертацыю абараніў у 1998 годзе. Вучонае званне прафесара па спецыяльнасці «Матэматыка» прысвоена ў 2003 годзе. З 2008 года – загадчык кафедры стахастычнага аналізу і эканаметрыі.

Прафесар М.А.Маталыцкі – арганізатар адкрыцця на матэматычным факультэце спецыяльнасцей «Прыкладная матэматыка» і «Эканамічная кібернетыка». Пад яго кіраўніцтвам адкрыты магістратура па спецыяльнасці «Эканамічная кібернетыка» і аспірантура па спецыяльнасці «Матэматычнае мадэляванне, лічбавыя метады і комплексы праграм».

Абсяг навуковых даследаванняў: матэматычны аналіз сетак масавага абслугоўвання і іх прымянення ў якасці верагодных мадэляў розных рэальных аб’ектаў у камп’ютэрнай тэхніцы, вытворчасці, страхаванні, банкаўскай сферы, транспатрнай лагістыцы, медыцыне. Так у 2003 годзе ім пададзены да разгляду новы класс сетак масавага абслугоўвання – сеткі з даходамі, цяпер НМ (Howard-Matalytski)-сеткі, якія шырока прымяняюцца пры вырашэнні практычных задач.

Аўтар 4 манаграфій і каля 300 навуковых прац, многія з якіх апублікаваны ў часопісах СССР, ЗША, Польшчы, Расійскай акадэміі навук, Акадэміі навук Латвіі, НАН Беларусі. З’яўляецца адным з стваральнікаў Беларускай навуковай школы па тэорыі масавага абслугоўвання, кіраўніком навуковай школы па стахастычным і камп’ютэрным мадэляванні ў ГрДУ імя Я.Купалы. Член аргкамітэта шэрагу пастаянных міжнародных навукоых канферэнцый. Акадэмік Нью-Йоркскай акадэміі навук.

Прафесарам М.А.Маталыцкім:

– распрацаваны метады знаходжання імавернасцей станаў маркаўскіх і адвольных сетак масавага абслугоўвання ў стацыянарным і пераходным рэжымах;

– абагульнены вынікі класічнай ВСМР-тэарэмы на выпадак маркаўскіх сетак з рознатыповымі заяўкамі і залежнымі ад іх станаў імавернасцямі пераходаў паміж сістэмамі;

– распрацаваны рэкурэнтныя па колькасці заявак і момантаў часу метады знаходжання сярэдніх характарыстык замкнутых і адкрытых сетак масавага абслугоўвання з многалінейнымі сістэмамі;

– праведзены асімптатычны аналіз і аптымізацыя ў стацыянарным і пераходным рэжымах замкнутых сетак з цэнтральнай сістэмай абслугоўвання і рознатыповымі заяўкамі;

– распрацавана і даследавана імавернасная мадэль апрацоўкі скалярных каманд у канвеерных працэсах у выглядзе тандэмнай сеткі з адваротнай сувяззю;

– упершыню пададзены да разгляду ў разгляд новы клас сетак масавага абслугоўвання – сеткі з даходамі, вядомыя зараз у свеце як НМ (Howard-Matalytski)-сеткі;

– распрацаваны метады знаходжання чаканых даходаў у сістэмах такіх сетак у выпадках, калі даходы ад пераходаў паміж іх станамі залежаць ад станаў і часу ці з’яўляюцца выпадковымі велічынямі з вядомымі момантамі першых двух парадкаў.

Вынікі працы ўкаранёныя ў розных камп’ютэрных фірмах, прадпрыемствах, страхавых кампаніях, лагістычных транспартных сістэмах.

Читать далее…

Мялешка

Леў Восіпавіч

Прафесар Л.В.Мялешка працаваў у Гродзенскім педінстытуце імя Янкі Купалы ў якасці загадчыка кафедры фізікі з 1967 па 1973 год. За гэты час ён вельмі істотна паўплываў на арганізацыю навучальнага працэса і развіццё навуковых даследаванняў у галіне фізікі.

Нарадзіўся 22 лютага 1920 года ў горадзе Свярдлоўску ў сям’і рабочага. Бацькі Л.В.Мялешка паходзілі з Беларусі (в.Цярэшкі Ваўкавыскага раёна Гродзенскай вобласці). На Урале апынуліся ў сувязі з бежанствам падчас першай сусветнай вайны. У 1922 годзе бацькі вярнуліся на радзіму і жылі ў вёсцы Цярэшкі.

Закончыў 7-гадовую школу, працаваў у сельскай гаспадарцы. У 1939 годзе ў складзе польскай арміі ўдзельнічаў у баях з нямецка-фашысцкімі захопнікамі ў Сілезіі. З 1939 года па 1941 год жыў у горадзе Ваўкавыску, вучыўся ў сярэдняй школе. У першыя гады нямецка-фашысцкай акупацыі жыў у вёсцы Цярэшкі. У 1943 годзе вывезены на працу ў Германію. Пасля вызвалення (1944 год) служыў у Чырвонай Арміі. Дэмабілізаваўся ў 1947 годзе, вярнуўся ў г.Ваўкавыск, закончыў сярэднюю школу. Год працаваў майстрам на Ваўкавыскім маслазаводзе. У 1948-1952 гадах студэнт фізіка-матэматычнага факультэта Мінскага педінстытута. Пасля заканчэння інстытута навучаўся ў аспірантуры. З 1955-1959 гады працаваў загадчыкам кафедры Полацкага педінстытута, старшым навуковым супрацоўнікам Інстытута фізікі АН БССР. З 1964 года – загадчык кафедры фізікі Мінскага вышэйшага інжынернага радыётэхнічнага вучылішча. У 1955 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю. У 1961 годзе зацверджаны ва вучоным званні старшага навуковага супрацоўніка па спецыяльнасці «Фізіка». Пад час працы ў Гродзенскім інстытуце абараніў доктарскую дысертацыю «Исследования фазовых превращений в переохлажденных расплавах». Вучонае званне прафесара па кафедры фізікі прысвоена ў 1971 годзе.

Прафесар Л.В.Мялешка характарызаваўся як вельмі працаздольны і ініцыятыўны кіраўнік кафедры. Пад яго кіраўніцтвам ажыццяўлялася дасканаленне навучальнага працэсса, абнаўлялася навучальна-лабараторная база кафедры. Л.В.Мялешка чытаў курс «Агульная фізіка», а таксама спецкурс «Фізіка цвёрдага цела». Пад яго кіраўніцтвам на кафедры фізікі былі ўпершыню арганізаваны навуковыя даследаванні па калектыўнай тэме «Исследования фазовых превращений на поверхности обрабатываемого материала при плазменной наплавке». Паралельна Леў Восіпавіч працягваў даследаванні па вывучэнню фазавых превращений в переохлажденных расплавках на прапанаванай ім новай методыкі вывучэння дадзенай праблемы. У 1973 годзе вызвалены ад рабоце ў інстытуце па асабістым жаданні. Узнагароджаны медалямі «За победу над Германией», «20 лет победы в Великой Отечественной войне».

Читать далее…

Меляшэвіч

Аляксей Уладзіміравіч

Нарадзіўся 1 красавіка 1932 года ў вёсцы Нарутовічы Бярозаўскага раёна Брэсцкай вобласці. У 1951 годзе  скончыў Сялецкую сярэднюю школу і паступіў у Мінскі дзяржаўны медыцынскі інстытут, які скончыў у 1957 годзе. Уся лячэбная, навуковая і педагагічная дзейнасць звязана выключна з горадам Гродна. Працаваў урачом хуткай дапамогі, хірургам-анколагам Гродзенскай абласной клінічнай бальніцы, у 1962-1976 гадах – хірургам гарадской бальніцы № 1. У 1970 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю «Местная гипотермия в терапии островоспалительных заболеваний пальцев и кисти”. Званне дацэнта па кафедры факультэцкай хірургіі прысвоена ў 1990 годзе. З 1972 года ў Гродзенскім педагагічным інстытуце імя Янкі Купалы: старшы выкладчык, а затым дацэнт на курсе грамадзянскай абароны і медыцынскай падрыхтоўкі. У 1990 годзе абараніў доктарскую дысертацыю «Профилактика и лечение гнойно-восполительных осложнений микротравм кисти”. Званне прафесара па кафедры асноў медыцынскіх ведаў і ахове здароўя дзяцей прысвоена ў 1991 годзе. У гэтым самым годзе быў абраны загадчыкам кафедры асноў медыцынскіх ведаў.

Аўтар больш за 100 навуковых прац. Асноўнымі кіурункамі навуковай дзейнасці з’яўляюцца прафілактыка і лячэнне гнойна-запаленчых захворванняў кісці. На аснове асабістай канцэпцыі патагенэзу гнойна-запаленчых ускладненняў мікратраўмаў кісці распрацаваны спосабы іх прафілактыкі і лячэння, у прыватнасці:

–       спосаб санагенезу мікратраўмаў шляхам іх акраплення растворам ёд-хлорэтылу (СССР, вынах. № 1122324, 1979);

–       метад пралангіраванай мясцовай гіпатэрміі для дячэння сярознаінфільтраванайй фазы панарыцыя і флегмоны кісці;

–       арыгінальны спосаб хірургічнага лячэння глыбокай параніхіі;

–       методыка хірургічнага лячэння падскурнага і коснага панарыцыя дыстальнай фалангі з хірургічным доступам праз пазногцевае ложа (СССР, вынах. № 1187802, 1985);

–       методыка дольчатага высячэння інфіцыраванай клятчаткі пасля ўскрыцця панарыцыя і флегмоны кісці з вызначэннем аптымальных межаў яе выразання;

–       прапанаваныя і ўпершыню выкарыстаныя ў практыцы лячэння панарыцыя, абсцэсаў, флегмоны кісці нітачная дрынажы;

–       гемастаз пры пашкоджванні парэнхіматозных органаў (селязёнкі, нырак, печані).

Памёр 1 снежня 2007 года.

Читать далее…

Мінюк

Сцяпан Андрэевіч

Імя прафесара С.А.Мінюка назаўсёды ўвайшло ў гісторыю беларускай матэматыкі і культуры. Нарадзіўся С.А.Мінюк 25 лютага 1948 года ў вёсцы Крывіца Іванаўскага раёна Брэсцкай вобласці ў сялянскай сям’і.

Сярэднюю адукацыю атрымаў у ??? школе, якую закончыў у 1964 годзе. Сістэматычную матэматычную адукацыю на матэматычным факультэце Беларускага дзяржаўнага універсітэта. Па рашэнню Савета матэматычнага факультэта працягваў вучобу ў аспірантуры кафедры прыкладной матэматыкі, якую датэрмінова закончыў у 1971 годзе.

Кандыдацкую дысертацыю «Исследование полной достижимости динамических систем с запаздыванием» абараніў у красавіку 1972 года. У 1971-1976 гадах працаваў асістэнтам, старшым выкладчыкам, дацэнтам кафедры аптымальнага кіравання. Вучонае званне дацэнта прысвоена у 1976 годзе. У гэтым жа годзе, у сувязі з тым што навуковыя інтарэсы С.А.Мінюка былі звязаны з функцыянальнымі праблемамі тэорыі дыферэнцыяльных ураўненняў, пераводзіцца на пасаду дацэнта кафедры дыферэнцыяльных ураўненняў.

Падчас працы ў Беларускім дзяржаўным універсітэце С.А.Мінюк апублікаваў больш за 20 навуковых прац, у якіх былі прадстаўлены арыгінальныя рашэнні шэрагу пытанняў якаснай тэорыі нявызначаных дыферэнцыянальна-рознасных ураўненняў.

З верасня 1978 года С.А.Мінюк працуе ў Гродзенскім дзяржаўным універсітэце імя Янкі Купалы. Узначальваў кафедру матэматычнага аналіза, у 1979-1999 гадах кафедру дыферэнцыяльных ураўненняў, а з 1999 года кафедру дыферэнцыяльных ураўненняў і аптымальнага кіравання. У 1993 годзе абараніў доктарскую дысертацыю «Исследование некоторых задач управления и наблюдения динамических систем». Праз год атрымаў вучонае званне прафесара па кафедры дыферэнцыяльных ураўненняў.

Навуковыя інтарэсы прафесара С.А.Мінюка былі звязаны з вывучэннем і рашэннем задач аптымальнага кіравання, назіральнасці, фільтрацыі, ідэнтыфікацыі і іншых структурных асаблівасцей шырокага класу дынамічных сістэм.

У гэтай галіне матэматыкі атрыманы вынікі, якія па праву паставілі яго імя ў шэраг выбітных нацыянальных матэматыкаў канца ХХ – пачатку ХІХ стагоддзяў.

– Для лінейных стацыянарных сістэм нейтральнага тыпа атрыманы параметрычны крытэрый абарачальннасці па становішчы і крытэрый поўнай ідэнтыфіцыруемасці. Вырашана задача заспакаення лінейнай аўтаномнай сістэмы нейтральнага тыпу другога парадку рэгулятарам выраджэння.

– Для лінейных аўтаномных дыфференцыяльна-рознасных сістэм даследавана сувязь задач функцыянальнай дасягальнасці і поўнай кіравальнасці праз асаблівасць функцыянальнай паўнаты.

– Вызначана дваіснасць задач поўнай кіравальнасці і канструктыўнай ідэнтыфіцыруемасці для сістэм са спазненнем; распрацаваны алгарытм пабудовы бесперапыннай узнаўляючай аперацыі ў задачы поўнай ідэнтыфікацыі лінейных стацыянарных сістэм са спазненнем.

– Пабудаваны алгарытм рашэння задачы аптымальнай фільтрацыі лінейных стахастычных сістэм са спазненнем пры вядомай інфармацыі аб пачатковым знаходжанні аб’екта назірання, а таксама задачы, дзе інфармацыя аб пачатковым знаходжанні аб’екта няпоўная або адсутнічае ўвогуле.

Прафесар С.А.Мінюк аўтар больш за 60 грунтоўных навуковых прац па тэорыі аптымальнага кіравання. Пераважная большасць з іх апублікавана ў самых прэстыжных навуковых выданнях СССР і Беларусі: часопісах «Дыфферэнцыяльныя ураўненні», «ДАН СССР», «Тэорыя кіравання», «ДАН БССР», «Даклады НАН Беларусі», «Весці НАН Беларусі».

Прафесарская дзейнасць С.А.Мінюка пераканаўча пацвярджае важнейшую заканамернасць універсітэцкага жыцця: арганізацыя эфектыўнага навучальнага працэсу ва універсітэце немагчыма без сістэматычных навуковых даследаванняў. Ён пастаянна чытаў лекцыі па важнейшых матэматычных курсах «Дыфферэнцыяльныя ўраўненні», «Варыяцыйнае вылічэнне і метады аптымізацыі», «Матэматычная тэорыя кіравання». У лекцыях амаль не ўжываў знешніх эфектаў. Ды ў гэтым не было патрэбы, паколькі лекцыі прафесара С.А.Мінюка змястоўна ўключалі найноўшыя дасягненні сусветнай матэматычнай навукі і асабіста лектара.

Прафесар С.А.Мінюк аўтар 20 падручнікаў і навучальных дапаможнікаў для студэнтаў фізіка-матэматычных, эканамічных і інжынерных спецыяльнасцей, у ліку якіх падручнікі «Ураўненні і метады матэматычнай фізікі» (у суаўт.), «Высшая математика» (у суаўт.), «Дыферэнцыяльныя ўраўненні» (у суаўт.), «Высшая математика для экономистов» (у суаўт.), «Математика для инженеров», у 2-х тамах (у суаўт.); навучальных дапаможнікаў «Дыферэнцыяльныя ўраўненні: прыклады і задачы» (у суаўт.), «Дифференциальные уравнения и экономические модели» (у суаўт.). Важна адзначыць, што прафесар С.А.Мінюк быў адным з першых у Рэспубліцы Беларусь, хто стварыў падручнікі і навучальныя дапаможнікі па матэматычных дысцыплінах на беларускай мове. Ягоны ўнёсак у развіццё беларускай культуры не падлягае сумневу.

Шматгадовую плённую навуковую і педагагічную дзейнасць прафесара С.А.Мінюка высока цанілі калегі, матэматычная супольнасць, кіраўніцтва краіны. У 2002 годзе ўказам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ён узнагароджаны Ордэнам Францыска Скарыны.

У апошнія гады жыцця прафесар С.А.Мінюк цяжка хварэў. Аднак і ў гэтых няспрыяльых умовах напружана працаваў. Дастаткова глянуць на спіс ягоных навуковых прац, каб пераканацца ў гэтым.

Нястала прафесара С.А.Мінюка 2 сакавіка 2008 года. Пахаваны ў Гродна.

Читать далее…

МУСІЕНКА
СВЯТЛАНА ПІЛІПАЎНА

Прафесар С.П.Мусіенка знаны спецыяліст у галіне польскай літаратуры і культуры ў Рэспубліцы Беларусь і Польшчы. Як універсітэцкі прафесар і чалавек Святлана Піліпаўна вызначаецца напорыстасцю ў рэалізацыі навуковых і навучальных праектаў, якія яна лічыць важнымі і неабходнымі для культурнага развіцця Гродзенскага рэгіёна і краіны.

Нарадзілася 30 жніўня 1936 года ў горадзе Краснаармейску Данецкай вобласці (Украіна). У 1949 годзе закончыла няпоўную сярэднюю школу. Навучалася ў Арцемаўскім кераміка-механічным тэхнікуме (1948-1953). Працавала на Чалябінскім металургічным заводзе (1953-1958). Закончыла філалагічны (аддзяленне рускай мовы і літаратуры) факультэт Беларускага універсітэта ў 1963 годзе. Працавала настаўніцай рускай мовы ў Турынскай сярэдняй школе Пухавіцкага раёна Мінскай вобласці. Навучалася ў аспірантуры кафедры замежных літаратур Беларускага універсітэта па спецыяльнасці «Літаратура сацыялістычных краін» (1964-1967).

У Гродзенскім дзяржаўным універсітэце імя Янкі Купалы працуе з 1967 года: старшы выкладчык кафедры літаратуры (1967-1974), дацэнт кафедры рускай і замежнай літаратуры (1974-1986). Кандыдацкую дысертацыю «Жанрово-стилевые искания в современной польской прозе (конца 50-х — середины 60-х гг.)» абараніла ў 1971 годзе. Вучонае званне дацэнта па кафедры рускай і замежнай літаратуры прысвоена ў 1975 годзе.

У 1986-1988 гадах старшы навуковы супрацоўнік універсітэта. Дацэнт кафедры рускай і замежнай літаратуры (1988-1989). З 1989 года загадчыца кафедры польскай і славянскай філалогіі, а з 1990 года і па сёння – загадчыца кафедры польскай філалогіі.

Доктарскую дысертацыю «Реалистический роман в польской литературе 20-х-30-х гг.» абараніла ў 1994 годзе. Вучонае званне прафесара прысвоена таксама ў 1994 годзе.

У 1989 годзе Святлана Піліпаўна стварыла першую ў краіне кафедру польскай філалогіі, арганізавала пры ёй музей польскай пісьменніцы Зофіі Налкоўскай, якая жыла ў міжваенны час у Гродна і з глыбокай праўдзівасцю і лірызмам пісала пра наш горад. Пераважная большасць экспанатаў музея набыта за асабістыя сродкі. Дарэчы таксама сказаць, што універсітэцкай бібліятэцы яна падаравала дзве тысячы кніг.

Читать далее…

Нечухрын
Аляксандр Мікалаевіч

Прафесар А.М.Нечухрын істотна паўплываў на арганізацыю навуковых даследаванняў і навучальнага працэса на гістарычным факультэце і ва універсітэце. Аднак галоўным у яго дзейнасці з’яўляецца стварэнне кафедры ўсеагульнай гісторыі як навуковай і навучальнай структуры універсітэцкага тыпу.

Нарадзіўся 30 верасня 1952 года ў горадзе Томску. Сярэднюю адукацыю атрымаў у школе № 2 г.Томска. У 1974 годзе закончыў гісторыка-філалагічны факультэт Томскага універсітэту і быў накіраваны ў аспірантуру кафедры старажытнага свету і сярэдніх вякоў. Педагагічную працу пачынаў асістэнтам кафедры філасофіі Томскага медыцынскага інстытута (1977-1978). У 1978-1979 гадах працаваў асістэнтам кафедры старажытнага свету і сярэдніх вякоў Томскага універсітэта. Тут абараніў (1979) кандыдацкую дысертацыю «Проблема соотношения истории и современности в русской лиеральной историографии». З верасня 1979 года ў Гродзенскім універсітэце: выкладчык, старшы выкладчык, дацэнт кафедры ўсеагульнай гісторыі. Вучонае званне дацэнта па кафедры ўсеагульнай гісторыі прысвоена ў 1983 годзе. З 1984 года загадчык кафедры ўсеагульнай гісторыі, старшы навуковы супрацоўнік універсітэта (1989-1991), прафесар кафедры ўсеагульнай гісторыі (з 1994). У 1993 годзе абараніў доктарскую дысертацыю «Смена парагидм в российской историографии всеобщей истории (80-е годы ХІХ века – 1917 год)». Вучонае званне прафесара прысвоена ў 1995 годзе. У 2001-2006 гадах прафесар А.М.Нечухрын узначальваў гістарычны факультэт універсітэта. З 2006-2008 гады – першы практар універсітэта. З 2008 года загадчык кафедры ўсеагульнай гісторыі.

Як дэкан прафесар А.М.Нечухрын садзейнічаў адкрыццю на факультэце спецыяльнасцей «Сацыялогія» і «Гісторыка-архівазнаўства». Ён быў ініцыятарам стварэння кафедры археалогіі і этналогіі.

Прафесар А.М.Нечухрын садзейнічаў станаўленню і развіццю ва універсітэце накірункаў навуковых даследаванняў «Метадалогія гісторыі» і «Гістарыяграфія ўсеагульнай гісторыі». Асабіста ён ажыццяўляе ўключэнне вынікаў даследаванняў па гэтай праблематыцы ў навучальны працэс. Ім распрацаваны фундаментальныя курсы «Метадалогія гісторыі», «Філасофія гістрыі», «Гісторыя ўсеагульнай гісторыі» і спецкурс «Развіццё гістарычнай думкі ў Еўропе ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ стагоддзяў».

Читать далее…

Нікіцевіч Аляксей Васільевіч

Нарадзіўся 3 лютага 1963 года у горадзе Алма-Ата Казахскай БССР. Сын прафесара В.М.Нікіцевіча.

Сярэднюю адукацыю набываў у школах Алма-аты і Гродна, куда у 1979 годзе пераехаў з бацькамі. У 1985 годзе закончыў з адзнакай філалагічны факультэт Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі Купалы па спецыяльнасці «Руская мовы і літаратура». Пяць гадоў працаваў дырэктарам і выкладчыкам рускай мовы і літаратуры Цытавічскай няпоўнай сярэдняй школы З 1990 года выкладае ва універсітэце. У гэтым годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю «Деривационное поле деятельности в русском языке». Вучонае званне дацэнта па кафедры рускай мовы атрымаў у 1994 годзе. Доктарскую дысертацію «Русский глагол в номинативной системе языка» абараніў у 2005 годзе. Праз тры гады атрымаў вучонае званне прафесара па спецыльнасці «Мовазнаўства». З 2008 года А.В.Нікіцевіч загадвае кафедрай рускай мовы.

Дынамічнаму станаўленню прафесара А.В.Нікіцевіча як сур’ёзнага навукоўца і універсітэцкага выкладчыка паспрыяла сямейнае выхаванне і тая атмасфера інтэлектуальнасці, якая панавала ў сям’і прафесара В.М.Нікіцевіча. Разам з тым, усё гэта паставіла прафесара А.В.Нікіцевіча перад неабходнасцю адпавядаць высокім крытэрыям ягонага бацькі. Калегі, якія ведалі прафесара В.М.Нікіцевіча і зараз працуюць з Аляксеем Васільевічам, з задавальненнем адзначаюць, што ён паспяхова спраўляецца з гэтай «нялёгкай» ношай. Сёння А.В.Нікіцевіч прызнаны эксперт у галіне славянскага мовазнаўства. Ён аўтар больш за 100 навуковых прац, у ліку якіх манаграфія «Русский глагол в составе номинативных рядов» і сааўтар двух падручнікаў «Русский язык. Синтаксис», «Русский язык. Фонетика. Словообразование». З 1998 года Аляксей Васільевіч пастаянны сябра камісіі па славянскаму словаўтварэнню пры Міжнародным камітэце славістаў, удзельнік 13 (Любляна, 2003) і 14 (Охрыт, Македонія, 2008) з’ездаў славістаў. З 1999 года ўдзельнічае ў працы пастаяннай камісіі па славянскаму словаўтварэнню (Інсбрук, 1999; Катавіцы, 2000; Вітэнберг, 2001; Мінск, 2003, 2006; Братыслава, 2004; Берлін, 2005; Сафія, 2007). Актыўна працуе ў беларускім камітэце славістаў. Прафесар А.В.Нікіцевіч таленавіты універсітэцкі выкладчык. На філалагічным факультэце ён стала чытае асноўныя лінгвістычныя курсы «Современный русский язык», «История лингвистических учений», «Актуальные проблемы семантики», распрацаваў унікальныя спецыльныя курсы «Теория деривационной грамматики», «Актуальные проблемы словообразовательной структуры слова».

Читать далее…

Нікіцевіч

Васіль Міхайлавіч

Прафесар В.М.Нікіцевіч… Колькі натуральнай інтэллігентнасці было ў гэтым чалавеку, колькі ціхага святла і дабрыні. І колькі інтэлектуальнай сілы, педагагаічнага і арганізатарскага таленту.

Нарадзіўся 17 жніўня 1925 года ў вёсцы Тураўшчызна Бятамльскага раёна Мінскай вобласці ў сям’і селяніна-серадняка. У 1935 годзе сям’я пераехала ў тагачасную сталіцу Казахстана г.Алма-Ату, дзе бацька Васіля Міхайлавіча працаваў на будоўлі.

Сярэднюю адукацыю атрымаў у 1942 годзе. Працаваў у калгасе. З 1943 года ў Чырвонай Арміі. Удзельнік вайны з Японіяй. Узнагароджаны медалём «За победу над Японией». З 1945 года завочна навучаецца на філалагічным факультэце Казахскага дзяржаўнага універсітэта. Працуе настаўнікам, завучам сярэдняй школы. Універсітэт заканчвае з адзнакай (1949) па спецыяльнасці «Руская мова». Атрымоўвае кваліфікацыю «Выкладчык ВНУ, старэйшых класаў сярэдняй школы, малодшы навуковы супрацоўнік».

Дваццаць гадоў Васіль Міхайлавіч працуе ў сваёй Alma mater – Казахскім універсітэце. Асістэнт кафедры рускай мовы (з 1949), дысертант Маскоўскага дзяржаўнага універсітэта імя М.В.Ламаносава, старшы выкладчык (1953-1959), дацэнт (1954-1976). Кандыдацкую дысертацыю «Модальные функции глаголов изъявительного наклонения в русском языке» абараніў у 1953 годзе, вучонае званне дацэнта па кафедры рускай мовы прысвоена ў 1956 годзе.

Доктарскую дысертацыю «Субстантив в составе номинативных рядов (к вопросу о деривационной грамматике)» абараняе ў 1975 годзе. Вучонае званне прафесара атрымаў у 1977 годзе.

З 1979 года прафесарская дзейнасць В.М.Нікіцевіча звязана з нашым універсітэтам. У 1979-1980 гадах ён узначальвае кафедру рускай мовы, а з 1980 года і да апошніх дзён жыцця створаную па ягонай ініцыятыве кафедру агульнага і славянскага мовазнаўства. Бліскуча чытаў фундаментальныя курсы «Уводзіны ў славянскую філалогію», «Уводзіны ў мовазнаўства», «Сучасная руская мова», шэраг спецыяльных курсаў.

Прыход ва універсітэт прафесара В.М.Нікіцевіча істотна паўплываў на якасць падрыхтоўкі спецыялістаў-філолагаў і асабліва на арганізацыю філалагічных даследаванняў, а сам ён хутка займеў рэпутацыю лідэра філалагічнага факультэта. І гэта адбылося нягледзячы на тое, што факультэт (адзін з першых ва універсітэце) меў глыбокія навуковыя і педагагаічныя традыцыі. Тут працавалі выбітныя мовазнаўцы дацэнты С.А.Грыгор’еў, Т.П.Сцяшковіч, І.Я.Лепешаў, М.І.Канюшкевіч і іншыя.

Месца прафесара В.М.Нікіцевіча на факультэце і ва універсітэце вызначалі ягоныя навуковыя дасягненні. Ён аўтар больш за 150 навуковых прац, у ліку якіх манаграфіі «Словообразование и деривационная грамматика. Ч.1.», «Словообразование и деривационная грамматика. Ч.2.», «Основы номинативной деривации», «Системность языка», «Теоретические основы деривационной грамматики», навукова-папулярнай кнігі «Расскажи о языке». У гэтых і шэрагу іншых прац Васіль Міхайлавіч абгрунтоўваў арыгінальную канцэпцыю дэрывацыйнай граматыкі, якая атрымала навуковае прызнанне ў нашай краіне і па-за яе межамі. Дастаткова сказаць, што пад кіраўніцтвам прафесара В.М.Нікіцевіча абаронена 27 кандыдацкіх дысертацый, праведзена чатыры міжнародныя канферэнцыі «Словообразование и номинативная деривация в славянских языках», у якіх бралі актыўны ўдзел прадстаўнікі філалагічных цэнтраў усіх краін СНД.

Ужо сёння відавочна, што спадчына прафесара В.М.Нікіцевіча істотная частка залатога фонду айчыннай філалогіі. А таму і ў ХХІ стагоддзі застанецца жывой крыніцай, якая будзе сілкаваць арыгінальныя накірункі даследаванняў у айчыннай філалогіі.

Прафесар В.М.Нікіцевіч памёр 25 сакавіка 1994 года. Пахаваны на цэнтральных могілках Гродна.

Читать далее…

Няфёдаў Леанід Іванавіч

Прафесар Л.І.Няфёдаў стала працуе ў калектыве універсітэта з 2002 года. Нарадзіўся 20 жніўня 1952 года ў горадзе Ляхавічы Брэсцкай вобласці ў сям’і служачых. Сярэднюю адукацыю атрымаў у школе № 2 г.Ляхавічы. Вышэйшую медычную – у Гродзенскім медыцынскім інстытуце (зараз – універсітэт), які закончыў у 1975 годзе па спецыяльнасці «Лячэбная справа». У 1975-1978 гадах навучаўся ў аспірантуры кафедры біяхіміі. З 1978 года навуковы супрацоўнік Аддзела рэгуляцыі абмена рэчываў (зараз – Інстытут біяхіміі НАН Беларусі). З 1990 года загадчык лабараторыі аналітычнай біяхіміі інстытута, пазней (1998-2002) – дырэктар Інстытута біяхіміі.

У 1980 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю «Содержание свободных аминокислот в тканях крыс при различной обеспеченности организма тианином». Доктарскую дысертацыю «Формирование фонда свободных аминокислот и их производных в условиях метаболического дисбаланса» абараніў у 1993 годзе. Прафесар па спецыльнасці «Біялогія» з 1997 года. Да перахода на пастаянную работу ва універсітэт прафесар Л.І.Няфёдаў – вядомы даследчык-біяхімік і эксперт у галіне біяхіміі амінакіслот і роднасных злучэнняў. Ён сфармаваў новы перспектыўны навуковы накірунак і акрэсліў канцэпцыю заканамернасцей фармавання фонда вольных амінакіслот і іх праізводных ва ўмовах метабалічнага дысбаланса. Неаднаразова запрашаўся вядомымі выдавецтвамі для публікацыі аглядаў па біяхіміі амінакіслот. Выступаў з дакладамі на біяхімічных навуковых з’ездах і сімпозіумах. Арганізатар і навуковы рэдактар матэрыялаў двух міжнародных сімпозіумаў па біяхіміі, якія праводзіліся ў Рэспубліцы Беларусь.

За распрацаўку канцэпцыі фармавання амікіслотнага дысбаланса ўзнагароджаны дыпломам і медалём міжнароднай выставы «Bruxelles Eureca’95», а за абгрунтаванне механізмаў рэалізацыі спецыфічнай супроць опухлевай актыўнасці праізводных амінакіслот – дыпломам і імянным медалём Альберта Швейцэра «За заслуги в области науки». Прафесар Л.І.Няфёдаў сапраўдны сябра і ганаровы акадэмік Рымскай акадэміі навук, ганаровы доктар («Honoris Causa») Мюнхенскага міжнароднага універсітэта альтэрнатыўнай медыцыны.

У Гродзенскім універсітэце з 2002 года: загадчык кафедры біяхіміі, прафесар кафедры, загадчык (з 2004) створанай на базе навукова-даследчага сектара і акрэдытаванай (2009) навукова-даследчай лабараторыі біяхіміі біялагічна актыўных рэчываў УА «ГрДУ імя Янкі Купалы”. З 2007 года – навуковы кіраўнік заданняў Рэгіянальнай навукова-тэхнічнай праграмы «Устойлівае развіццё: навука, інавацыі, тэхналогіі Гродзенскай вобласці”.

Актыўна працуе над новымі метадамі клінічнай лабараторнай дыягностыкі, даследаванняў механізмаў супроцьопухалевага дзеяння азотаутрымоўваючых біярэгулятараў прыроднага паходжання (амінакіслот, іх дэрыватаў, алкалоідаў і іншых), распрацоўкі новых эфектыўнах лекавых прэпаратаў, харчовых дабавак і прадуктаў функцыянальнага харчавання на аснове амінакіслот, іх укараненне ў практычную ахову здароўя.

Читать далее…

Паўловіч
Наталля Васільеўна

Нарадзілася 18 красавіка 1941 года ў горадзе Ленінградзе (зараз Санкт-Пецярбург) у інтэлігентнай сям’і. Бацька працаваў інжынерам, маці – ўрачом.

Сярэднюю адукацыю атрымала ў Ленінградзе. У 1964 годзе з адзнакай закончыла Івана-Франкоўскі медыцынскі інстытут. Рэкамендавана Саветам інстытута да прадаўжэння навучання ў аспірантуры кафедры фізіялогіі. Аспірантуру закончыла ў 1967 годзе з абаронай кандыдацкай дысертацыі «Интрастенанные механизмы висцеромоторных реакций в норме и патологии» і да 1972 года працавала асістэнтам.

З верасня 1972 года і па 1984 год Н.В.Паўловіч працуе асістэнтам кафедры нармальнай фізіялогіі Калінінскага (Расія) і Гродзенскага медыцынскіх інстытутаў.

У 1984 годзе абіраецца на пасаду дацэнты кафедры біялогіі і хіміі Гродзнскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі купалы. Пераход Н.В.Паўловіч на працу ва універсітэт быў абумоўлены узнаўленнем дзейнасці біялагічнага факультэта, які існаваў у педагагічным інстытуце з сярэдзіны шасцідзесятых да сярэдзіны сямідзесятых гадоў прошлага стагоддзя.

Менавіта ва універсітэце Н.В.Паўловіч здолела ў значнай ступені рэалізаваць багаты патэнцыял навукоўца, выкладчыка, арганізатара навуковых даследаванняў і навучальнага працэсу на факультэце біялогіі і экалогіі.

У 1987 годзе яна атрымоўвае званне дацэнта. Абіраецца загадчыкам кафедры біялогіі. У 1988 годзе прызначаецца дэканам факультэта біялогіі і экалогіі. Вучонае званне прафесара атрымала ў 1992 годзе.

Прафесар Н.В.Паўловіч істотна паўплывала на станаўленне факультэта біялогіі і экалогіі. І гэты ўплыў далёка не абмяжоўваецца яе арганізатарскай дзейнасцю як загадчыка кафедры і дэкана факультэта. За чвэрць стагоддзя працы на факультэце яна здолела прышчапіць прафесарам, выкоадчыкам і студэнтам шэраг каштоўнасцей, без якіх іх дзейнасць не можа быць паспяховай: адданасць справе, самай высокай пробы інтэлектуальнасць і інтэлегентнасць, дысцыпліна працы, цнатлівасць у адносінах з калегамі і асабістым жыцці.

Прафесар Н.В.Паўловіч аўтар каля 100 навуковых прац, у ліку якіх манаграфія «Биомагнитные ритмы» (у суаўт.), «История биологии и медицины в лицах» (у суаўт.), падручнікаў «Основы иммунологии» (у суаўт.), навучальнага дапаможніка па курсу «Физиология человека и животных» для дыстанцыйнага навучання, дзесяткаў артыкулаў у навуковых часопісах.

З 2003 года Н.В.Паўловіч працуе прафесарам кафедры біялогіі. У бягучым годзе пабачыла свет яе новая манаграфія «История биологии и медицины в лицах» (у суаўт.).

Читать далее…

Паўловіч
Сяргей Аляксандравіч

Прафесар С.А.Паўловіч прыйшоў на сталую працу ва універсітэт у 2000 годзе, калі быў абраны прафесарам кафедры экалогіі. Да гэтага часу ён многія гады плённа працаваў у медыцынскіх інстытутах Украіны, Расіі, Беларусі.

Нарадзіўся 2 ліпеня 1930 гда ў сяле Кузьмін Красілаўскага раёна Хмяльніцкай вобласці (Україна) у сям’і вясковых настаўнікаў. Бацька Сяргея Аляксандравіча памёр у 1937 годзе і таму ў 1938-1941 гадах ён выхоўваўся ў дзіцячым доме, дзе і атрымаў першапачатковую адукацыю. Навучаўся на механічным аддзялені сельскагаспадарчага тэхнікума. Сярэднюю школу закончыў экстэрнам.

У 1948-1954 гадах – студэнт Станіслаўскага (зараз Івана-Франкоўскі) медыцынскага інстытута. Пасля заканчэння інстытута прызначаецца старшым лабарантам кафедры мікрабіялогіі, а праз некалькі месяцаў абіраецца на пасаду асістэнта. Працуючы на кафедры, абараняе кандыдацкую дысертацыю «О механизме лечебного действия фтивазида при экспериментальном туберкулёзе», атрымоўвае вучонае званне дацэнта. З 1963 па 1970 год загадвае курсам эпідэмалогіі ва Івана-Франкоўскім медыцынскім інстытуце.

Доктарскую дысертацыю «Влияние магнитных полей на микроорганизмы» абараніў у 1970 годзе. У гэтым жа годзе абіраецца загадчыкам кафедры мікрабіялогіі Калінінскага медыцынскага інстытута (Расія). 7 гадоў працы ў Калінінскім медыцынскім інстытуце былі паспяховымі ў станаўленні С.А.Паўловіча як грунтоўнага даследчыка ў галіне мікрабіялогіі і выкладчыка вышэйшай школы. Пад ягоным кіраўніцтвам выдадзены калектыўныя манаграфіі «Влияние магнитных полей на биологические объекты» і «Реакции биологических систем на магнитные поля», якія прынеслі Сяргею Аляксандравічу вядомасць сярод мікрабіёлагаў Савецкага Саюза. У 1973 годзе С.А.Паўловічу прысвоена званне прафесара па кафедры мікрабіялогіі.

З 1977 па 1979 год прафесар С.А.паўловіч загадвае кафедрай мікрабіялогіі Горкаўскага (зараз Ніжкі Ноўгарад) медыцынскага інстытута (Расія), а вясной 1979 года атрымоўвае кафедру ў Гродзенскім медыцынскім інстытуце (зараз універсітэт).

Гродзенскі перыяд у навуковай і выкладчыцкай дзейнасці прафесара С.А.Паўловіча ўражвае важкімі набыткамі. У нацыянальных выдавецтвах «Навука і тэхніка» і «Вышэйшая школа» друкуецца больш дзесяці ягоных навуковых манаграфій, падручнікаў і вучэбных дапаможнікаў. Шэраг з іх перавыдаваліся па некалькі разоў, а падручнік «Медыцынская мікрабіялогія» за кароткі тэрмін (1998-2001 гг) пабачыў свет чатыры разы.

Сёння прафесар С.А.паўловіч знаны эксперт у беларускай мікрабіялогіі. Прычым эксперт са значным навуковым і педагагічным патэнцыялам. Доказам гэтага з’яўляецца ягоная творчая актыўнасць апошніх гадоў.

Прафесар С.А.Паўловіч адносіцца да таго даволі такі рэдкага ў наш час тыпу навукоўцаў, жыццёвым дэвізам якіх могуць быць знакамітыя словы Валерыя Брусава: «Вперед мечта, мой верный вол / Неволей, если не охотой / Я близ тебя, мой кнут тяжел / Я сам тружусь и ты работай/». І разам з тым ён – прыклад сціпласці і спагадлівасці ў адносінах да калег, праўда тых, якія падзяляюць ягоныя маральныя каштоўнасці.

Читать далее…

Пяткевіч
Аляксей Міхайлавіч

Адметнасцю нашага універсітэта з’яўляецца грунтоўная цікавасць да культурных і сацыяльных праблем рэгіёну. Тут заўсёды гаварылі не толькі пра каштоўнасці старажытнагрэцкай філасофіі і старажытнарымскага права, але і пра каштоўнасці нацыянальнай і рэгіянальнай культуры. Зразумела, што гэтая традыцыя можа рэалізоўвацца толькі тады, калі сярод выкладчыкаў універсітэта ёсць людзі, якія глыбока разумеюць важнасць рэгіяналістыкі для фарміравання спецыяліста, асобы, грамадзяніна. Менавіта такім чалавекам з’яўляецца прафесар А.М.Пяткевіч. Ён не толькі даследуе рэгіянальную культура, але і рэальна спрыяе яе развіццю. Ва ўсякім выпадку пачынаючы з 60-х гадоў прошлага стагоддзя і да сённяшняга дня не было ні аднаго факта культурнага жыцця нашага рэгіёна, які б не знайшоў ацэнку і падтрымку з боку Аляксея Міхайлавіча.

Нарадзіўся А.М.Пяткевіч 30 сакавіка 1931 года ў пасёлку Новы Свержань Стаўбцоўскага раёна Мінскай вобласці. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Стаўбцоўскай школе, сістэматычную філалагічную – у Беларускім дзяржаўным універсітэце, які закончыў у 1954 годзе. Навучаўся ў аспірантуры кафедры беларускай літаратуры БДУ. З 1957 года і па сёння выкладае ў нашым універсітэце. Да 1962 года працаваў выкладчыкам кафедры рускай і беларускай літаратуры, у 1962-1968 гг. – старшы выкладчык, дацэнт гэтай кафедры. У 1963 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю «Псіхалагічны аналіз і праблемы характару ў прозе Кузьмы Чорнага». Ад 1969 года дацэнт. У 1968-1974 гадах загадваў кафедрай беларускай літаратуры, а ў 1991-2001 – загадчык кафедры беларускай культуры. Вучонае званне прафесара прысвоена ў 1994 годзе.

Прафесар А.М.Пяткевіч вядомы як грунтоўны і цікавы выкладчык, прычым яго выкладчыцкая дзейнасць вызначаецца шырынёй ведаў. У розныя гады ён чытаў курсы «Дакастрычніцкая беларуская літаратура», «Савецкая беларуская літаратура», «Беларуская вусная народная творчасць», «Уводзіны ў літаратуразнаўства», «Тэорыя літаратуры», «Гісторыя беларускай культуры». Навуковыя пошукі прафесара А.М.Пяткевіча склалі змест каля дзесятка спецыяльных курсаў, якія ён чытае на філалагічным факультэце і факультэце мастацтва. Адзначым сярод іх спецкурсы «Літаратурнае краязнаўства», «Літаратурнае жыццё Гродзеншчыны», «Сямейная культура беларусаў», «Гісторыя беларускага тэатра і кіно», «Людзі культуры Беларусі (першая палова ХХ стагоддзя)».

Читать далее…

Рабцэвіч Валянціна Веніямінаўна

Нарадзілася 16 лютага 1937 года ў сяле Узюнава Нова-Буянскага раёна Куйбышаўскай (зараз Самарскай) вобласці (Расія). У 1959 годзе закончыла гістарычны факультэт Уральскага універсітэта, а ў 1966 – Маскоўскі дзяржаўны гісторыка-архіўны інстытут (зараз Расійскі дзяржаўны гуманітарны універсітэт) па спецыяльнасці «Гісторыка-архівазнаўства».

Працоўную дзейнасць пачала ў 1959 годзе ў якасці навуковага супрацоўніка абласнога краязнаўчага музея (г.Чалябінск). Працавала старшым навуковым супрацоўнікам (1962-1964) абласнога дзяржаўнага архіва (г.Джамбул Казахскай ССР), старшым навуковым супрацоўнікам і дырэктарам абласнога дзяржаўнага архіва (1964-1970), настаўніцай завочнай школы (1970-1971, г.Табольск Цюменскай вобласці). З 1971 года старшы выкладчык Табольскага педагагічнага інстытута, з 1973 – старшы выкладчык, дацэнт Навасібірскага педагагічнага інстытута. У 1973 годзе абараніла кандыдацкую дысертацыю. Вучонае званне дацэнта па кафедры гісторыі СССР прысвоена ў 1978 годзе. З 1988 года Валянціна Веніямінаўна дацэнт, загадчыка кафедрай, дэкан Чалябінскага універсітэта. Доктарскую дысертацыю абараніла ў 1991 годзе. Вучонае званне прафесара прысвоена ў 1992 годзе.

З 1999 года прафесар В.В.Рабцэвіч працуе ў Гродзенскім дзяржаўным універсітэце імя Янкі Купалы: прафесар кафедры міжнародных эканамічных адносін (1999-2000), кафедры эканомікі і кіравання на прадпрыемстве (2001-2007). У 2007-2008 гадах выконвала абавязкі загадчыка кафедры эканомікі і кіравання на прадпрыемстве, з 2008 года – загадчык кафедры менэджмэнта.

Читать далее…

Разенфельд

Усер Давыдавыч

Нарадзіўся 24 мая 1934 года ў Адэсе (Україна) у сям’і рабочага. Сярэднюю адукацыю атрымаў у завочнай міжабласной школе, якую закончыў у 1951 годзе. Сістэматычную гістарычную і філалагічную адукацыю набываў у Адэскім педагагічным інстытуце імя К.Д.Ушынскага. Пасля заканчэння інстытута працаваў настаўнікам рускай мовы і літаратуры, а з 1957 года па 1963 год у выдавецтве Адэскага тэхналагічнага інстытута. У 1965 годзе закончыў аспірантуру філасофскага факультэта Ленінградскага універсітэта імя А.А.Жданава (сёння Санкт-Пецярбургскі універсітэт). Датэрмінова абараніў кандыдацкую дысертацыю «Философская мысль в Петербургском университете (20-50-е года ХIХ столетия)». Па размеркаванню быў накіраваны на выкладчыцкую працу ў Гродзенскі педагагічны інстытут імя Янкі Купалы. Са снежня 1965 года працуе старшым выкладчыкам кафедры філасофіі і палітэканоміі. У 1968 годзе прысвоена вучонае званне дацэнта.

Вучоба ў аспірантуры Ленінградскага універсітэта істотна паўплывала на інтэлектуальныя каштоўнасці і, нават, на характар прафесара У.Д.Разенфельда. Быў гэты чалавек глыбокай філасофскай і агульнай культуры, умеў слухаць субяседніка. Да тых людзей, якія грунтоўна адносіліся да актуальных філасофскіх праблем ставіўся прыязна, гатовы быў безаглядна іх падтрымаць. Да тых, хто павярхоўна адносіўся да складаных праблем, ставіўся жорстка, нават з ярасцю. Зразумела, што гэтыя рысы характару не ўсім падабаліся. Аднак у калектыве універсітэта з прафесарам У.Д.Разенфельдам лічыліся, паважалі яго за глыбокія веды і гуманныя чалавечыя якасці.

У 60-х – пачатку 70-х гадоў чытаў курсы «Марксісцка-ленінскай філасофіі» і «Гісторыі філасофіі». Навуковыя інтарэсы прафесара У.Д.Разенфельда ў гэты перыяд звязаны з праблемамі рускай філасофіі. У 1972 годзе ім апублікавана грунтоўная манаграфія «Н.Г.Чернышевский. Становление и эволюция мировоззрения», у якой з улікам дасягненняў філасофскай навукі выкладзены прынцыпова новы погляд на філасофскую спадчыну М.Р.Чарнышэўскага і на эвалюцыю ягонага светапогляду. У 1988 годзе У.Д.Разенфельд абараняе доктарскую дысертацыю, а праз 2 гады атрымоўвае вучонае званне прафесара па кафедры філасофіі. З 1989 года У.Д.Разенфельд – прафесар кафедры філасофіі. У 1990-1991 гг. – дэкан факультэта грамадскіх навук. З 1991 года – загадчык кафедры сусветнай культуры, пазней кафедры тэорыі і гісторыі сусветнай культуры, а з 1998 года – кафедры культуралогіі.

Універсітэт для прафесара У.Д.Разенфельда заўсёды быў навучальнай установай, дзе выкладаюць навуку. Яго лекцыі па філасофіі заўсёды вызначаліся глыбінёй філасофскай рэфлексіі. Універсітэцкую кафедру ён уяўляў перш за ўсё як навуковы калектыў, паколькі педагог ніколі не зможа быць прафесіяналам без фундаментальнай навукова-даследчай працы.

Ён многа зрабіў для станаўлення навуковага і акадэмічнага профілю кафедры культуралогіі. За адносна кароткі тэрмін кафедра стала творчым калектывам, вядомым за межамі Беларусі. Была адкрыта аспірантура, першы ў Рэспубліцы Беларусь спецыялізаваны Савет па абароне кандыдацкіх дысертацый па тэорыі і гісторыі культуры.

Навуковая праца прафесара У.Д.Разенфельда і ягоных вучняў ажыццяўлялася па двух асноўных накірунках: асэнсаванне культуралагічнага кантэксту рускай філасофіі канца ХІХ – ХХ стагоддзяў і вывучэнне Гродзенскага рэгіёна як этнакультурнага памятніка.

Аўтар больш за 100 навуковых прац, у ліку якіх манаграфія, шэраг навучальных дапаможнікаў, дзесяткі грунтоўных артыкулаў. Навуковая спадчына прафесара У.Д.Разенфельда не страчвае тэарэтычнай і практычнай значнасці з цягам часу. Доказам гэтага з’яўляецца сістэматычнае правядзенне ва універсітэце навуковых канферэнцый па праблемах сусветнай мастацкай культуры, даследаванні этнасацыяльных і канфесійных працэсаў у сучасным грамадстве.

Памёр У.Д.Разенфельд 13.02.2004 г. Пахаваны ў Гродне на цэнтральных могілках.

Читать далее…

Роўба Яўген Аляксеевіч

Першым патрабаваннем, якое традыцыйна выстаўляецца да рэктара універсітэта – гэта патрабаванне быць грунтоўным вучоным, бо толькі ў гэтым выпадку ён будзе здольным спрыяць развіццю багатага спектра універсітэцкай навукі, вызначаць стратэгічныя кірункі навуковай дзейнасці калектыва. Прафесар А.Я.Роўба, як вучоны, поўнасцю адпавядае гэтаму універсальнаму патрабаванню. Яго навуковыя інтарэсы звязаны з актуальнымі накірункамі сучаснай матэматычнай навукі: прыбліжэнне функцый і іх класаў рацыянальнымі драбямі з фіксіраваннымі палюсамі; найлепшыя раўнамерныя прыбліжэнні некаторых элементарных функцый і класаў функцый пры дапамозе рацыянальных функцый са свабоднымі палюсамі; пабудова суматорных рацыянальных аператараў тыпа Фейера, Джексана і Валле-Пуссена; апраксімацыя функцый пры дапамозе спецыяльных метадаў; пабудова квадратурных формул тыпа Гаусса, дакладных для рацыянальных функцый пэўнага віду. Вынікі, атрыманыя Яўгенам Яляксеевічам выкарыстоўваюцца ў тэарэтычных даследаваннях яго вучняў і спецыялістаў па рацыянальных апраксімацыях.

Нарадзіўся 1 красавіка 1949 года ў вёсцы Андрашэўшчына Лідскага раёна Гродзенскай вобласці ў сялянскай сям’і. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Мяжэвіцкай школе Лідскага раёна. Сістэматычную вышэйшую – на механіка-матэматычным факультэце Віленскага універсітэта (1966-1968) і матэматычным факультэце Беларускага універсітэта, які скончыў з адзнакай у 1971 годзе.

У 1971-1974 гадах – аспірант Беларускага універсітэта па спецыяльнасці «Тэорыя функцый і функцыянальны аналіз». У 1975 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю «Некоторые вопросы рациональной аппроксимации».

З 1974 па 1979 год працаваў у Гомельскім дзяржаўным універсітэце імя Францыска Скарыны ў якасці старшага выкладчыка, дацэнта кафедры матэматычнага аналізу, а ў 1978-1979 гадах загадчыка кафедры.

З ліпеня 1979 года выкладчыцкая і навуковая дзейнасць Я.А.Роўбы звязана з Гродзенскім дзяржаўным універсітэтам імя Янкі Купалы.

У 1979-1980 гадах працуе старшым выкладчыкам, дацэнтам кафедры матэматычнага аналізу, у 1980-1986 гадаха – прарэктарам па навучальнай рабоце універсітэта. У 1986 годзе камандзіруецца ў Рэспубліку Куба, дзе выконвае абавязкі метадыста-кансультанта па выкладанні матэматыкі ў вышэйшых навучальных установах Міністэрства абароны Кубы.

Пасля заканчэння замежнай камандзіроўкі працуе дацэнтам кафедры матэматычнага аналізу (1988-1991), дэканам матэматычнага факультэта (1991-1992), прарэктарам па навучальнай рабоце (1992-1994).

У 1994-1998 гадах – загадчык кафедры тэорыі функцый і функцыянальнага аналізу, начальнік сектара платнай адукацыі універсітэта.

З 1998 года – прарэктар па навучальнай рабоце, а з 2000 года – першы прарэктар. Доктарскую дысертацыю «Интерполяция и ряды Фурье в рациональной аппроксимации» у 1999 годзе. Вучонае званне прафесара па спецыальнасці «Матэматыка» прысвоена ў 2001 годзе.

З 2005 года прафесар Я.А.Роўба – рэктар універсітэта. За гэты перыяд створана 5 факультэтаў (ваенны, непрарыўнай адукацыі, будаўніцтва і транспарта, турызма і сэрвіса, мастацта) і 14 кафедр, распачата падрыхтоўка спецыялістаў па 14 спецыялльнасцям і 21 спецыялізацыі, запатрабаваных сацыяльна-эканамічным і культурным развіццём Гродзеншчыны. Значна актывізавалася супрацоўніцтва універсітэтам з універсітэтамі Садружнасці Незалежных Дзяржаў, краін Еўропы, Кітая і ЗША.

Дэпутат Гродзенскага абласнога Савета дэпутатаў 25 склікання (з 2007). Узнагароджаны медалём Францыска Скарыны (2008), царкоўным Ордэнам Свяціцеля Кірылы Тураўскага другой ступені (2009). Ганаровы прафесар Тульскага дзяржаўнага педагагічнага універсітэта імя Л.М.Талстога (2009), Нацыянальнага педагагічнага універсітэта імя М.П.Драгаманава (Кіеў, 2010).

Читать далее…